Adıge dilinin korunması, yaşatılması ve Latin esaslı alfabe konusunda bir standartın oluşturulması gereğinden hareketle ADDER (Adıge Dil Derneği) kuruldu. ADDER’in kurulması, dil konusunda belli birikime sahip, çeşitli çalışmalar yapan/yapmaya çalışan bir grup insanın yaklaşık bir yıldır sürdürdükleri çalışmalar sonucu gerçekleştirildi.
Adıge dilinin korunması, yaşatılması ve Latin esaslı alfabe konusunda bir standartın oluşturulması gereğinden hareketle ADDER (Adıge Dil Derneği) kuruldu. ADDER’in kurulması, dil konusunda belli birikime sahip, çeşitli çalışmalar yapan/yapmaya çalışan bir grup insanın yaklaşık bir yıldır sürdürdükleri çalışmalar sonucu gerçekleştirildi.
Konya’da 14 Mart 2012 tarihinde kuruluşu tamamlanan ADDER’in resmi web sitesi , www.adigedilder.com da faaliyete geçti. Haziran 2012 ayı içersinde derneğin genel kurulunun yapılarak, teşkilat kadrolarının belirleneceği öğrenildi.
Derneğin kurulmasına öncülük eden isimlerden Ali İhsan Tarı, Geçici Yönetim Kurulu Başkanlığını üstlenirken, Koordinatör Yılmaz Dönmez, Muhasip Nahide Demir oldu. Yönetim Kurulu üyeleri ise Ayhan Aslan ve Mücella Kılıç’tan oluştu.
Kuruluşundan sonra bir açıklama yapan Dernek yönetimi amacını “Başta Türkiye olmak üzere bütün Dünya’da Adıge dilinin yok olmasını önlemek, bu dili derlemek, kullanıldığı alanları çoğaltmak, öğrenmek, öğretmek, araştırmak, geliştirmek, yaygınlaştırmak, tanıtmak, arşivlemek ve günümüz teknolojisi dijital sistemde Adıge dilinin tüm şivelerini kayıt altına almak, Türkiye şartlarına ve bilgisayar programlarına uygun fonetik bir Latin alfabesi kullanmak, veri ve çalışmaları bu alfabenin yanı sıra gerekirse Kiril alfabesi ile de bilgisayar ortamında güvenli bir şekilde depolamaktır” şeklinde özetledi.
www.adigedilder.com adresi üzerinden yeterli üye sayısına ulaşılırsa, google gibi global platformlara girmesi mümkün olacak. Bu nedenle, söz konusu web adresine girerek üye olmak başlangıç için önemli bir katkı olacaktır.
ADDER’in gerçekleştirmeyi hedeflediği faaliyetler ise şunlar:
1. Adıge dili konusunda bir bilim kurulu oluşturarak bu dilin bütün lehçelerini bilimsel olarak araştırarak derlemek ve bilgisayar ortamında bu verileri kayıt altına almak, güncel, toplumsal, ekonomik, sosyal ve kültürel sorunları bilimsel yöntemlerle incelemek ve araştırmak, bu sorunların çözülmesi konusunda önlem ve öneriler geliştirerek uygulamak,
2. Adıge dilini kurumsallaştırmak, kullanıldığı alanları çoğaltmak ve prestijini yükseltmek, (Fonetik standart bir Latin alfabesi belirleyerek dilimizin bilgisayar yazılım sistemlerine tanıtılması sağlamak.)
3. Adıge dilinin bilimsel yöntemlerle öğretilmesini (kurs, ders, bilgisayar ortamında öğretmensiz öğretebilme vb. gibi) sağlamak, bu konuda gerekli materyalleri hazırlamak ve temin etmek,
4. Adıge dili konusunda araştırma yapmak ve proje hazırlamak isteyenleri destekleyerek teşvik etmek,
5. Adıgece bilen öğretmenler, televizyon programcıları, spikerler, seslendirme sanatçıları yetiştirmek, televizyon ve radyo programlarına esasa olacak çalışmalar yapmak,
6. Dil konusunda Türkiye, Kafkasya ve diğer ülkelerdeki üniversite araştırma merkezleri, sivil toplum örgütleri, resmi kurum ve kuruluşlarla akademik işbirliğini sağlamak, araştırmacı ve öğrenci yetiştirilmesi ve değişimi gibi programları hazırlamak, iş birliği olanaklarını araştırmak ve geliştirmek üzere bilimsel geziler ve toplantılar düzenlemek,
7. Dilin ulaşabileceği en üst seviye olan şiir ve roman yazımının özellikle özendirilmesi için gerekli tedbirleri alarak bu konuda etkin bir çalışmak yapmak, bu konularda eser veren şahıslara Adıge kültüründe var olan unvanları vermek,
8. Türkiye’de bilahare belirlenecek bir Adıge köyünde Adıge Dil Kampı şeklinde hizmet verecek bina, tesisleri kurmak ve bu konuda ihtiyaç duyulacak her türlü araç ve gereç ile öğretmen kadrolarını oluşturmak.
Adder İrtibat Bilgileri:
Adres : Sahibi Ata Mah. Mimar Muzaffer Cad No:42 Kat:2 Meram-KONYA
Tel. : (0532) 425 19 82 aliihsan@adigedilder.com
(0 542) 410 15 07 yilmaz@adigedilder.com
(0541) 353 66 30
Mail : aliihsan@adigedilder.com
Web : www.adigedilder.com
Sayı : 2012 05
Yayınlanma Tarihi: 2012-05-01 00:00:00