Mehmet Ali Özkan
Milli Mücadele döneminde Yunan işgali karşısındaki çatışmalarda yer alan ve Anadolu’da baş gösteren isyanların bastırılmasında etkin rol üstlenen Çerkes Ethem, ilk olarak Salihli cephesinde askeri birliklerini oluşturmuştur. Gerilla taktikleriyle Yunanlılara karşı elde ettiği başarılar sayesinde halk içinde nam salmış ve saygınlık görmeye başlamıştır. Bu gelişmeler neticesinde Kütahya çevresine egemen olup, Kuva-yı Seyyare Birlikleri’ni kurmuştur. Düzenli orduya geçişin sağlanmadığı günlerde Kuva-yı Milliye birlikleriyle isyanları bastıran Çerkes Ethem, Ankara’daki milletvekillerinin de bir kısmının saygınlığını, desteğini kazanmıştır.
Milli Mücadele’de Batı Cephesi Komutanlığı’nda Ali Fuat Paşa görevli iken, Gediz Muharebesi’nin başarısız sonuçlanması, Ali Fuat Paşa dışında Çerkes Ethem’in de Ankara ile ilişkilerinin bozulmasına zemin hazırlamıştır. Cephedeki başarısızlıkta kusurlu bulunan Ali Fuat Paşa’nın görevden alınmasını doğru bulmayan Çerkes Ethem; İsmet Paşa ve Albay Refet Bele önderliğindeki Batı Cephesi Komutanlığı’nı kabul etmediğini gösteren faaliyetler içerisinde bulunmuştur. Ancak Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşları Çerkes Ethem’in isyanlarını makul bulmamış, hatta tüm Kuva-yı Milliye birliklerinin yaptığı gibi Kuva-yı Seyyare’nin de düzenli orduya katılımını talep etmiştir. Bu noktada karşıt görüşe sahip Çerkes Ethem’in Milli Mücadele’de isyanların bastırılmasında görev aldığı arkadaşlarına isyan başlattığı ve Yunanlılar ile ateşkes imzaladığı süreç yaşanmıştır.
