Puşkin ve Osetler (Oset yeğeni Puşkin)*

0
730

Rus kaynaklarına göre Vladimir Monomakh 1107 yılında oğlu Yuri Dolgoruku’yu Alan Kinyazı’nın (prens) oğlunun kızı ile evlendirdi. Yuri’nin oğlu Vsevolad da babası gibi Alan kızı Maria ile evlendi. Maria’nın kız kardeşini de Kiev Prensi Cvyatos’un oğlu ile evlendirdi.

Vsevolod ile Maria’nın 12 çocuğu oldu. Bu nedenle onlar büyük aile (bolşoe gnezdo) olarak anılıyorlardı. Oğullarından biri şanlı Prens Yaroslav, Novgograd prensi oldu.

Prens Yaroslav, büyük Rus ordu komutanı, politikacı, diplomat ve kahraman Aleksandr Nevski’nin babası idi.

Nevski’nin babaannesi Alan kızı Maria’nın ünü tüm Rusya’ya yayıldı. Maria Rusya’ya birçok yurtsever evlat yetiştirdi. Maria’nın Rusya’ya yurtsever evlatlar yetiştirmesi, fizik ve ruh güzelliği, eşi ile saygın ve mutlu evliliği nedeniyle öldükten sonra Rus Ortodoks kilisesi ona ‘’temiz ruh’’ payesi verdi. Ondan önce temiz ruh olarak iki kişiyi vasıflandırıyorlardı: Rusya’ya Hıristiyanlığı kabul ettiren I. Vladimir ve Kiev Prensesi Olga (Hıristiyanlığı Konstantinopol’de -İstanbul- kabul etti). Maria “temiz ruh” payesi verilen üçüncü kişi oldu. Dördüncü ruh oğlu, beşinci ruh torunu (oğlunun oğlu) Aleksandr Nevski, altıncı Nevski’nin oğlu Daniel.

Aleksandr Nevski’nin neslinden III. Andrey’den bir nesil sonra da ünlü şair, dâhi A.S. Puşkin doğdu. Diğer oğlu Daniel’in neslinden doğan N.N. Gonçarova ile de Puşkin evlendi.

  1. Puşkin ile eşi N. Gonçarova’nın damarlarında büyük babaanneleri Maria’nın temiz ve sıcak kanı dolaşıyordu. Ünlü şair Puşkin, “Erzurum Yolculuğu” (Puteşestvie v Arzrum) adlı eserinde Osetler için içi sızlayarak “Osetler Kafkasya’da yaşayan halkların en fakir kabilesidir” (Osetintsy – samoe bednoe plemyaiz narodov obitayuşikh na Kavkaze) diye yazmıştı.

Maria evlatlarına Alan-Oset efsaneleri, destanları, hikâyeleri anlatmış olmalı ki onlar Puşkin’e kadar ulaşmıştır. Oset yazarlara göre Puşkin Osetya’da Ardon ve Dzevdjıqæv (Vladikafkas) halkı ile buluşmuş ve görüşmüştür. Cızel’de bir cenaze merasimine katılmış ve Oset cenaze âdetlerini de izlemiştir. Osetya seyahatinde iken Pavel Zaron isimli bir ressam Puşkin’i “Oset Köyü’nde” isimli tablosunda resmetmiştir.

 

*Başlıktaki “Oset Yeğeni Puşkin”, çevirmenin notudur.

 

Tsğoytı Hazbi, (Gazet Restdzinad, 17.09.2020) https://rastdzinad.ru/2020/09/17/pushkin-m-iron-ad-m.html

 

Çeviri: Hoşitı Burhan Canpolat

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz