Kayseri’nin Pınarbaşı ilçesine bağlı Eğrisöğüt ve Aşağıbeyçayır köyleri arasındaki meraya yapılmak istenen patlayıcı fabrikası ile ilgili üçüncü kez ÇED süreci başlatan Erciyes Patlayıcı Maddeler AŞ’ye bölge halkından tepki geldi.
Kayseri Kafkas Dernekleri Birlik Platformu üyelerinin 17 Mayıs’ta yaptığı açıklamada alanın 4 köy tarafından mera olarak kullanıldığına dikkat çekildi. Platformun başkanı Nurşah Özyürek tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: “2022 yılında ilgili şirketçe Kayseri ili Pınarbaşı ilçesi Eğrisögüt Köyü ile Aşağı Beyçayır Köyü arasına patlayıcı fabrikası yapılması yönünde ÇED başvurusu ve sonrasında 31.01.2023 tarihinde ÇED bilgilendirme toplantısı yapılmıştı.
ÇED toplantısında gerek hukuken bu tesisin yapılmasının mümkün olmadığı ortaya konulmuş, gerekse köylülerin, bölge halkının ve STK’ların ciddi tepkisi sonucu şirketçe başvuru geri çekilmişti.
Sonrasında şirketçe ÇED’e tabi olmaksızın yeni başvuru yapılmış, yine halkın tepkisi, tesisin çevreye, doğaya vereceği zararların ortaya konulması ve hukuken yapılma imkânının olmaması gözetilerek Kayseri Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’nce şirketin başvurusu reddedilmiştir.
İlgili şirketçe Mayıs 2025 ayında yapılmak istenen patlayıcı fabrikası ile ilgili yeni ÇED başvurusu yapılmıştır.
İlk ÇED başvurusunu bu tesisin buraya yapılamayacağını anlayarak geri çeken şirketin ÇED dışı başvurusunun Çevre İl Müdürlüğü’nce reddedilmesine rağmen yeni ÇED başvurusu yapması haksızlıklarını ortaya koymaktadır.
Köylerimizde yapılmak istenen yıllık 55.000 ton anfo üretimi, bunun depolanması ve 7 milyon adet papsül montajıdır. Başlangıçta bu patlayıcılar yapılmak istenmekteyse de sonraki aşamada elbette ki bunların artacağını-değişeceğini, çok daha tehlikeli patlayıcıların üretileceğini düşünmekteyiz.
Anfo, amonyum nitrat ile fuel oilden yapılmaktadır. 2020 yılında Beyrut limanındaki patlamada 2.750 ton amonyum nitrat patlamış ve neredeyse Beyrut gibi büyük bir şehri yok etmiş, yüzlerce kişi ölmüş, binlerce kişi yaralanmış, on binlerce bina zarar görmüştür. Dünya Bankası’na göre patlama 4-4,5 milyar dolarlık zarara neden olmuştur. Beyrut limanında 2.750 tonun yaptığı hasar gözetildiğinde 55.000 ton kapasitesi olacak tesiste istenmeyen bu tür bir patlamanın gerçeklemesi halinde bırakın köylerimizi Pınarbaşı ilçesi yok olmakla karşı karşıya kalacaktır.
Ülkemizde birçok patlayıcı tesisinde bu tür patlamalar olmuş, can kayıpları yaşanmıştır. İki hafta kadar önce Niğde’de bir tesiste yine patlama olmuştur ve bu aynı tesisteki üçüncü patlamadır. Devletimize ait birçok tesiste de patlamalar olmuş, büyük can ve mal kayıpları yaşanmıştır.
Çalışma Bakanlığı teftiş raporunda 40 ilde teftişi yapılan toplam 64 işyerinde, iş sağlığı ve güvenliği yönünden tüm işyerlerinde 106’sı farklı noksan olmak üzere toplamda 628 noksan tespit edilmiş ve noksansız işyerinin bulunmadığı belirlenmiştir.
Yaşanan onca patlama, can kaybı gözetildiğinde tedbirler alınacak söylemlerinin ülke gerçeğiyle bağdaşmadığı hepimizin malumudur. Alınacak ilk tedbir yaşam alanlarından uzak yerlerde bu tür tesislerin yapılması olmalıdır.
Tesisin köye uzaklığı 950 metredir. Her iki köyümüz orman köyüdür. 20 yıl kadar önce orman köyü yapılma aşamasında ağaçlandırılması için köylüler meralarını ve tarlalarını devlete vermiştir. Bu nedenlerle köyün merası olarak tesis yapılmak istenen yer dışında geniş bir alan kalmamıştır. Bu alan resmi kayıtlarda çayır ve mera olarak yer almakta olup 4 köy tarafından mera olarak kullanılmaktadır. Yapılması planlanan tesis köy içme suyu kaynağına 200 metre mesafede olup, tüm köy halkı zehirlenecektir. Planlanan tesis tarlaların hemen yanında olup tarımı bitirecek, zehirli tahıl imalatına neden olacaktır. Planlanan tesisin 200 metre kadar yanında yeşermekte olan orman fidanları mevcuttur. Tesisin yapılması istenilen yer bölgenin en yüksek rakıma sahip yerlerindendir. Yağmur ve kar sularıyla kimyasallar bir taraftan Zamantı Irmağı’na, bir taraftan Bahçecik Barajı’na akacak, balıkçılık, sulama alanı, dolayısıyla Pınarbaşı halkı zehirlenecektir.
Patlayıcı fabrikasında birçok kimyasal kullanılacak olup havayı, toprağı, çevreyi kirletecektir. Olayın vahametinin ortaya konması açısından ilgili tüzük gereği yapılması istenilen tesiste çalışacak işçilerin ayakkabısında çivi dahi olmaması gerektiğini, patlayıcı tozunun birikmemesi için pantolonlarda duble paça olmaması, gömleklerde cep olmaması gerektiğini, kullanılacak el arabalarının yere temas eden kısımların metal olmaması, plastik kaplanması gerektiğini kamuoyunun bilgisine sunmaktayız.
Köylülerimiz ve yöre halklarımızca istenmeyen, zararları tartışmasız olan tesis STK’lar olarak bizlerce de kabul edilmemektedir. Her türlü olumsuzluğa gebe olan tesis projesinin yapımında kimsenin hukuki ve vicdani sorumluluk altına girmemesini talep ediyoruz.
Bunun yanı sıra çevreye olumsuz etkisi olmayan yatırımlara karşı olmadığımızı, tarım ve hayvancılığı geliştirecek her türlü yatırıma destek olacağımızı da beyan ediyoruz.
İlgili köy ve yöre halklarının istemediği, çevreye zararı tartışmasız olan tesisin oldubittiyle ve kanaatimizce tamamen hukuksuz bir şekilde yapılmasına Kayseri Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü ile Kayseri Valiliği’nin engel olmasını talep ediyor, sonuna kadar sürecin takipçisi olacağımızı kamuoyuna saygıyla duyuruyoruz.”
