Beslan (Beslæn) Anması mı Aydınlanma Bayramı mı?
Kuzey Osetya – Alanya (KO-A) Cumhuriyeti’nde her yıl olduğu gibi bu yıl da tüm RF’de okulların açılış günü kutlanan Aydınlanma Bayramı ile Beslæn Trajedisi’nin yıldönümü anmalarının örtüşmesi sorun oldu. Beslæn İlkokul Baskını okulların açıldığı gün olan 1 Eylül’de başlayıp üç gün sürmüş ve 334 kişinin ölümüyle 3 Eylül’de sonuçlanmıştı. Osetler Cumhuriyetler’inde bu günlerin yas ve anma günü olmasını okulların ise daha sonra açılmasını istiyorlar. Sadece Beslæn vilayetindeki okullarda Eylül’ün ilk üç gününde anma yapılıyor, Aydınlanma Bayramı ve okulların açılması ise 4 Eylül’de gerçekleşiyor, 20 km ötedeki Vladikafkas’ta ve tüm diğer şehirlerde ise 1 Eylül Aydınlanma Bayramı olarak kutlanıyor. Bu konuda yıllardır kampanya yapılıyor, en son bir internet anketinde okulların 5 Eylül’de açılmasını isteyenler 616’ya 13 gibi bir ezici bir çoğunlukta olsalar ve Beslæn Annelerinin eş-başkanı Aneta Gadiyeva bu acı günlerinde neşeli kutlamalar yapılmasının utanç verici olduğunu söylese de RF ve KO-A yönetimi bu çağrılara kulaklarını tıkamaya devam etmekteler. Ancak pek çok Oset ebeveyn protesto mahiyetinde 1 Eylül’deki açılışlara çocuklarını okula göndermiyor hatta pek çok Oset bugünlere denk geldiği için, “acı günlerinde şenlik olmaz” geleneksel şiarıyla, yaşgünlerini vb. kutlamaktan vazgeçmiş durumdalar.
Yüksek Oset Konseyi Iştır Nıxaş’ın Başkanı Ruslan Kuçiev ise Beslæn ve Güney Osetya’ya Gürcü saldırılarının yıldönümleri olan 1-3 Eylül ve 8 Ağustos’ta tüm Osetya’da hiçbir kutlama yapılmamasını önerdi.
Bu yıl ilk kez Güney Osetya-Alanya Devlet Başkanı Anatoly Bibilov bir genelge yayınlayarak okulların 5 Eylül’de açılacağını ve ayın ilk üç gününde ise Beslæn Anmaları olacağını ilan etti. Diğer taraftan Aydınlanma Bayramı Günü’nün değişmemesini isteyenler bunun teröristlerin amacını gerekleştirmek olacağını ve her şeyin aynen devam etmesini istiyorlar. Alternatif olarak, YUGU rektörü Vadim Tedeev gibi kimileri de Aydınlanma Bayramı’nın 1 Eylül’de, anmaların ise, hâlihazırda tüm RF’de Terörizm ile Savaşta Dayanışma Günü olarak anılan, 3 Eylül’de yapılması ara formülünü öneriyorlar.
***
Güney Osetya Sanat Çevrelerine Kavuşuyor
Savaşın yaralarını sarmakta olan Güney Osetya’da (GO) pek çok değerli sanatçı ve zamanında Maxarbeg Tuganov’un inisiyatifi ile inşa edilen ve halen kullanılmakta olan atölyeler olsa da savaşta yıkılan sergi salonları yenilenemediğinden yakın geçmişte bir sanat galerisi yoktu. Mevcut “sergi salonları” Çermen Sineması’nın fuayesi ya da Devlet Evi’nin ve Kütüphane’nin koridorları idi.
GO’nun ilk özel sanat galerisi olan ALLON, Tsinval’deki Tabolov Sokağı’nda GO’lu resim, seramik, ağaç oyma ve geleneksel kıyafetli bebek sanatçılarının karma bir sergisi ile kapılarını açtı.
Madina Valieva, Dış İlişliler Bakanlığı’ndaki kariyerinden vazgeçerek açtığı galerisi Allon’un sadece bir galeri olmayacağını ülkenin tanınmasına yardımcı olmanın yanı sıra yaratıcı bir sanat ortamı gibi de çalışacağını söyleyerek ileride buranın etrafında açılacak mekanlarla Moskova’daki Arbat Sokağı’nın minik bir versiyonunu gelişmekte olan GO’ya kazandırmayı amaçladıklarını söyledi.
Tsinval Genç Sanat Portalı, KO-A’daki Portal Sanat Çevresi’nin Güney şubesi olacak. Bu amaçla eski şehir bölgesindeki en gösterişli binalardan biri olsa da savaş sonrası terkedilmiş halde olan kültürel miras listesindeki üç katlı bir bina tahsis edildi ve gönüllü Oset gençleri burayı ayağa kaldırmaya başladılar bile.
Kosta Cioti ile beraber projenin fikir anası olan müzisyen Inna Guchmazova Kuzey’deki Portal’dan ilham aldıklarını ve gençlerin yaratıcı amaçlarla bir araya gelebilecekleri bir sanat çevresi oluşturmak istediklerini söyledi. Bu arada, Devlet Başkanı Bibilov da 2019 yatırım programına Ulusal Müze’nin yanı başındaki Devlet Sergi Salonu’nun restorasyonunun dahil edildiği müjdesini verdi.
***
Diaspora Haberleri
Beslan (Beslæn) Trajedisi 14. yılında anıldı
Türkiye Osetleri olarak Beslæn Trajedisi’nin 14. yılını üç Oset köyümüzde (Boyalık, Karabacak ve Poyrazlı) Alan Vakfı’mızın ve Ankara Temsilciliği olan Oset-Ankara ile köylülerimizin katılımıyla beraber gerçekleştirdik. 
Ana anmayı Poyrazlı’daki baskında yitirilen çocukların anısına dikilen 186 ağaç ile oluşturulan Beslæn Melekleri Anıt-Korusu içindeki Vladikafkas Portal Sanat Çevresi tarafından Vakfımız ve Poyrazlı’lı köylülerimizin işbirliği ile inşa edilen Beslæn Melekleri Anıtı’nda yaptık.
Vakıf Başkanımız Kuşatı Sadrettin’in konuşmasının ardından dualar edildi ve anıt kırmızı karanfillerle donatıldı.
Program sonunda misafirleri ağırlayan muhtarımız Tsoriti Hüseyin Şahingöz’e teşekkür ederiz. Anmaya İstanbul ve Ankara’dan gelen Osetlerin yanısıra köylerimizde bu mevsimde bulunan soydaşlarımızın da gösterdiği ilgi sevindirici idi ve Beslæn’in asla unutulmayacağını gösterdi.
Alan Vakfı yeni sezonu açtı
Alan Kültür ve Yardım Vakfı yaz tatili sonrası faaliyetlerini yeniden yoğunlaştırıyor.
19 Eylül itibariyle Muammer Tekin rehberliğinde Şimd, Honga Kaft, Jilge Kaft gibi mahalli danslarımızın öğretileceği dans kursları başladı. Yine bu sezonun ilk Vakıf kahvaltısının da 7 Ekim günü Vakıf binasında yapılacağı açıklandı.
Türkiye Osetlerinin çatı kuruluşu olan Vakfı’mıza yeni sezonda başarılar diliyoruz.
***
Osetya’dan Haberler
Bütçe çalışmaları
Kuzey Osetya Alanya (KO-A) Cumhuriyeti’nde 2017 yılında federal bütçeye borçlanmanın 2.3 milyar ruble olarak gerçekleştiği açıklandı. Federal bütçeye olan borç miktarı 10.2 milyar rubleye çıksa da Ekonomi Bakanı Alan Zagoev borçlanma ihtiyacının giderek azalmakta olduğunu belirtti. Bu arada tarımsal ürünlerden yakıt olarak kullanılmak üzere bioetanol üretimi için federal izinler alındı ve atıl kalmış olan 9 tesiste yeniden alkol üretimine başlanacağı açıklandı. Daha önce de Bitarov atıl durumdaki 18 tesiste üretimin yeniden başlayacağını ve bu sayede toplam beş binden fazla iş yaratılacağı ve 1.5 – 2 milyar rublelik bir vergi kazancı olacağını açıklamıştı. Ülkenin farklı yerlerinde dağılan bu fabrikaların hem sosyal sorunların giderilmesinde hem de kırsal alanların gelişmesine yardımcı olacağına inanılıyor. Eskiden ülke ekonomisinde çok önemli bir yere sahip olan votka üreten bu fabrikaların ruhsatları federal bir kararla iptal edilmişti, şimdi de Bitarov’un çabaları sonucu bioetanolün yakıt olarak kullanılması federal olarak kabul edildikten sonra bu fabrikalar ülke ekonomisinin dinamosu olacaklar, Osetya da ülkedeki en büyük bioetanol üreticisi bölge olacak.
Geleneklerin korunmasını amaçlayan Yüksek Oset Konseyi Iştır Nixaş’ın (IN) KO-A Cumhuriyeti’ndeki kurumlar arasında 2017 yılında en fazla devlet desteği alan kurum olduğu açıklandı. Milletler Bakanı Aslan Tsutsiev’in açıkladığına göre IN dağıtılan 2.8 milyon rublelik toplam desteğin 1.8 milyonunu aldı.
Nart Belgeseli
KO-A’da Nart Destanlarına dair belgesel filmin çekimine başlandı. Gazeteci ve belgeselci Pavel Ryazantsev yöneteceği film için Osetya’ya geldi ve SOIGSI Enstitüsü’nde bu konuda çalışan Diana Sokaeva gibi akademisyenlerle buluştu. Nart Kahramanlarından Soslan’ın mezarının olduğuna inanılan Digor Kom’daki Matsuta Köyü’ne de gidecek olan Moskovalı yönetmen RF Başkanlık Ulusal Kültür ve Sanatlar fonundan alınan destekle 
gerçekleştireceği yaklaşık 40 dakikalık belgeselde Destanların farklı versiyonlarını ele alıp birçok mekanda çekim yapacağını açıkladı. Bu arada Maxarbeg Tuganov Sanat Müzesi’nde Nart Destanlarını ve Alan Tarihini ele alan eserlerden oluşan “Miti anlamak Tarihi kavramak” sergisi de açıldı. Eylül sonuna kadar sürecek sergide Makharbek Tuganov, Azanbek Canayev, Khazhumar Sabanov, Taymuraz Aylarov, Batraz Ziov, Murat Cikayev, Igor Lotev gibi sanatçıların eserleri yeralmakta.
Kültür çalışmaları
Güney Osetya’da çocuklara geleneksel Oset çalgıları eğitimi verilecek. Kültür Bakanlığı’nın pilot projesinde seçilen çocuklar Tskhinval Sanat Okulu’nda Zaur Demeev öncülüğünde sadece xişın fændır, dıwwadeştænon fændır ve Oset flütü gibi eski Oset çalgılarını çalmayı değil, aynı zamanda bunların üretilmesini de öğrenecekler. Ileride çalgı sayısı ve öğrenci sayısının arttırılacağı açıklandı. 
KO-A’da ise ilk kez bu yıl yaz aylarında 3,5 -15 yaş grubundaki çocuklar için ücretsiz Osetçe kursları açıldı. KO-A Devlet Eğitim Enstitüsü’ndeki UNESCO Masası desteğinde farklı yaş grupları için hazırlanan, eğlendirirken öğreten ders materyallerini kullanan Pedagoji Enstitüsü’nden mezun gönüllülerin ve deneyimli hocaların çocukların ilgisinden ve gelişiminden memnun oldukları ve önümüzdeki yıl programın yaygınlaştırılacağı açıklandı.
KO-A’nın en yüksek binası
KO-A’nın en yüksek binası nihayet tamamlanacak. Terek Nehri’nin sol kıyısındaki Sünni Camii’nin de içinde yeraldığı Merkez Park alanındaki yeşil alan içerisinde inşa edildiği için 13 katlı binaya oturum izni verilmemiş ve yıllardır göze batan bir çirkinlik olarak kalmıştı. Yatırımcılar 450 milyon ruble harcayıp binayı içerisinde eğlence merkezi, otel ve konferans merkezinin yanı sıra bir seyir terası olacak şekilde tamamlama sözü verdiler buna karşılık idare de bir ayrıcalık tanıyıp bu bina için 4 katlık ruhsatı 13’e çıkaracak.
Osetler ödüle doymuyor
Oset grubu Şatana Ansambl, Kırım’da gerçekleşen Altın Meydan Etno Festivali’nde büyük ddülü kazandı. Kırktan fazla ekibin katıldığı festivalde Şatana şarkılar ve gösterilerle süslediğı üç Oset dansını sergiledi.
Mariinsky Operası’nın genç solistlerinden Şota Çibirov, Moskova’daki Helikon Operası’nda gerçekleştirilen Jose Carreras Büyük Ödülü yarışmasını kazandı. Seyirci ödülünü de kazanan tenor bu yıl içerisinde Çaykovski Senfoni Orkestrası eşliğinde bir konser verme hakkını da kazanmış oldu. 
Karaçay-Çerkes’teki 3. Rusya Popüler Müzik Festivali’nde birinciliği Kuzey Osetya’dan Damiar Ekibi kazandı. Dombay’daki festival’de dağıtılan 7 ödülden ikisini -enstrümantal müzik ve halk jürisi- kazanan ekibimizi kutluyoruz.
