Косовэ щІыналъэм щыщу цІыхуи 101-рэ, псори зэхэту адыгэ унагъуэ 22-рэ хъууэ, 1998 гъэм Адыгэ Хэкум Iэпхъуэжауэ щытащ. КъэмыкІуэжу Косовэ къинауэ щытыгъа цІыху 23-ри иужькІэ Мейкъуапэ къакІэлъыкІуэжауэ щытащ. Зи Хэку зэзыгъэгъуэтыжахэм щхьэкІэ Махуэхьэблэ зыфІаща къуажэр ягъэтІысат.
1864 гъэм и накъыгъэм 21-м, адыгэхэм я Хэкур щрагъэбгына лъандэрэ, гуп
зэрыІыгъыу Хэкум зыгъэзэжахэм я пэублэщ мы Іуэхур. ШыщхьэIу мазэм и
1-р, Хэкум зыгъэзэжахэм я махуэр, Адыгэ Хэкум махуэщІу илъытэу и махуэгъэпсым хигъэуващ, илъэс къэси ягъэлъапІэ, Іэтауи Іуэхубэ дах. Дэри, «Жьынэпс» газетым щылажьэхэр, Адэжь Хэкум зыгъэзэжахэм упщІэ зыбжанэкІэ захуэдгъэзащ…
-Хэкужъым сыдигъо къэбгъэзэжьыгъ? Тыдэ ущыпсэурэ?
-Др. Джэйхьун Гумущ: Илъэс 17 рэ синыбжьэу, зы илъэс сыдэсыни Урысыбзэ зэзгъэшIэн, унивэрситетым сыкIон сIуи сыкъэкIогъагъ. Мыекъуапэ сыщэпсэу.
-Тыркуем сыд щыпшIэщтыгъ? Хэкум сыд щыпшIэщт?
-Истамбул иуниверситетым политические науки cыфежьэгъ, илъэс ныкъо седжагъ, ауэ Факультетыр экономикимрэ зэфэд. Професорхэр нахьыбэ ахъшэ къызщагъэхъэщт университетхэм кIуагъагъэх. Зы проблэм гори сиIагъ, ащ фэшI Истанбулур сыбгынэн фэягъ. А илъэсым КАФФЭД ы 75 рэ фэдиз егъэджакIо хэкум къигъэкIошъунэу фитыныгъэ иIагъ. Сэри ахэмэ сяхэтэу сыкъэкIогъагъ. Сигурихьыгъэти сыкъэнагъ. Сэ шIэныгъэм фэгъэхьыгъэу сэнаущыгъэ сиIагъ. Ащ фэшI Медицинская наука седжэн сIуагъэ. Мыбдежым Медицинская наука седжагъ ыкIи азэ сыхъугъ. Джыдэдэм Мыекъуапэ Майкопский государственный технологический университетым докторская лицензия щысэшIы.
-КъэкIорэ мафэхэмкIэ Мыекъуапэ азэу ущылэжьэным уегупщыса?
-Ары адэ, азэу сэлажьэ ыкIи Академическая карьера сыфежьагъ. СиIофхэр згъэцакIэу, Мыекъуапэ сыщыпсэущт.
Ли Гул Йылмаз – Хьажбэвыкуэ Эрдоган Йылмаз
ЗедзэкIыгъэ: Хъущт Эмэл
(Жьынэпс)
***
-Хэкум сыдигъо къэжъугъэзэжьыгъ? Тыдэ шъущыпсэурэ?
-Макбулэ Озлу: 1992 илъэсым, Мэзайим и 25 рэ мафэм, пчыхьэшъхьапэм сыхьатыр тфым Мыекъуапэ тыкъэсыгъ. Сипшъэшъэжъые мэзиплIы иныбжьыгъ. ТиIапIохэр тщэхи, ахъщэ тиIэр зэхэдгъахъуи, тиунапчъэ къыфэтшIи тыкъэкIуагъ. Мыекъуапэ тыдэс, тихэку тыщыпсэунэ тыкъэкIожыгъ.
-Тыркуем сыд фэдэ Iоф шъуиIагъ? Хэкум сыд фэдэ Iоф щышъушIэрэр?
-Сэ сыегъэджакIу. Ататурк Унивэрситетым Гъэсэныгъэ Факултетым биология кудамэр къэсыухыгъ. Ау егъэджакIоу сылэжьагъэп. Джы бэдзэрым кафэ щысэгъэлажьэ.
-Хэкум къэжъугъэзэжьынэу сыдигъо, сыдэу пшъэрылъ зыфэжъугъэуцужьыгъ?
-Тэ унагъо зэдэтшIыным ипэ сишъхьагъусэ хымэ хэгъэгугорэм щыпсэущтыгъ. “Сэ Тыркуем сыщыпсэунэ сыфаеп. Фэщхьаф хэгъэгум сыщыпсэущт, о сыд епIуалIэрэр?” иIуи къысэупкIыгъагъ. Сэри хэкум къэскIуахьынэуи, къэзгъэзэжьынэуи сыфэягъ. “Сэрыджэ ащ Iофыгъо хэлъэп” сIуагъэ. Ары къэдгъэзэжьынэу зэрэхугъэр.
-Къэшъумыгъэзэжьы ипэ хэкум фэгъэхьыгъэ шъуигупшысэхэмрэ къызышъогъэзэжьым шъолъэгъугъэхэмрэ зэбгъапщэмэ узэгупшысагъэхэмрэ плъэгъугъэхэрмэ зэхъокIыныгъэ яфэхъугъа?
-Гугъэ гупшысэ инхэр тиIэу тыкъэкIуагъэп. Тэ тыкъызыкIожьыгъэ мафэхэм зы систэмым хэкIыхи ямынэIуасэ, ямышIэрэ систэмым хэхьагъагъэх. А зэхъокIыныгъэм, а бырсырым тыкъыхэфагъ. А лъэхъаным тызыфаер, тищыкIагъэр дгъотыщтыгъэп. Непэрэ мафэхэм зимы тыщыкIэрэп, тызыфаери тэгъоты. Мыекъуапэм игупсэфыныгъэ, игуIатыныгъэ узыщыпсэурэм фэшъхьаф чIыпIэ уфэежьыщтэп.
Ли Гул Йылмаз – Хьажбэвыкуэ Эрдоган Йылмаз
ЗедзэкIыгъэ: Хъущт Эмэл
(Жьынэпс)
