Sanatçı Astamur Kvitsinia’nın (Кәыҵныиа=Kutsnia’dır; ancak sosyal medyada sanatçının esas aldığı yazış burada kullanılmıştır) yönetmenliğini üstlendiği Abazaca çizgi film “Кәтаӷьцәахылԥа”nın (Kabuktan Şapka) galası 29 Haziran’da Abhazya’nın başkenti Sohum’da Filarmoni salonunda yapıldı. Kutsnia ile filmi üzerine konuştuk.
-Filminizin galası yapıldı. Abazaca olarak yayımlanan ve yapımcısı olduğunuz ikinci çizgi filminiz… İlgi görüyor mu? Beklenen karşılığı aldınız mı sizce?
-Her şeyden önce ilginize teşekkür ederim. Bu benim ikinci filmim, daha önce de 17 dakikalık “Abrıskiıl” adıyla gösterime sunduğumuz çizgi filmi yapmıştım. Daha sonra tekrar bir film yapma isteği kafamda oluştuğunda bu kez, biraz daha kapsamlı olsun istedim, zira amacım her anlamda mükemmel bir çizgi film ortaya koymaktı. Ancak önceleri, acaba başarabilir miyim diye biraz tereddüt geçirdiysem de, sonunda gözümü kapatıp dört elle işe koyuldum. İlk aşamada yaklaşık 20 dakika civarındaydı, ancak senaryo üzerinde çalıştıkça yaptığım ilavelerle 27-28 dakikaya ulaştı. Sonuçta bir çizgi filmde yapmak istediklerimin tamamını gerçekleştirdim diyebilirim. Velhasıl, aldığım desteklerin hakkını verdiğimi ve beklentileri karşılayan başarılı bir ürün ortaya koyduğumu düşünüyorum.
-Çizgi filmler çocuklara hitap ettiği söylense de yetişkinler de animasyonları her zaman severek takip ediyor aslında… Hedef kitleniz olan belirli bir yaş grubu var mıydı?
-Ben bu işe niyetlenip ilk adımı attığımda hedefim elbette ki sadece çocuklar için güzel bir ürün ortaya koymaktı. Zira çocukluk yıllarımda bunun eksikliğini çokça hissetmiştim, bu yüzden sürekli bir Abazaca çizgi film hasreti vardı içimde. Bunun dışında küçüklüğümden beri resim yapmaya da çok istekliydim, özellikle de çizgi filmin kahramanları üzerinde çalışmaya bayılırdım. Bu yüzden de zaman içinde kafamda; “Bizim masallarımız ve mitolojimiz bu konularda çok zengin, o halde neden bu alanda çalışmayayım?” fikri oluştu. Önceleri tabii ki kreşe devam eden minikler başta olmak üzere çocuklarımız için bir şeyler ortaya koyma düşüncesindeydim, ancak süreç içerisinde bu işin yaşının olmadığını ve büyüklerin de çizgi filmleri ilgiyle izlediklerini gözlemledim. Elbette ki ben öncelikle çocukların beğenisini hedefliyordum, gördüğüm kadarıyla da bunu başarmış durumdayım. İzlenme durumuna bakınca bu sonuca varmak mümkün. Zira çocuklara hiçbir şeyi zorla dayatamazsınız, beğenmediklerini, içlerine sinmeyeni anında ellerinin tersiyle iterler. Ancak bu filmi beğenerek, ilgiyle izlediklerini gözlemlemek işin başarılı olduğunu ortaya koyuyor ve bu da beni ziyadesiyle mutlu ediyor.
-Dil biliyor olmak izleyebilmekte büyük bir etken. Filmin dublajı Abazaca olarak kurgulandı. Peki diğer dillerde altyazı olacak mı? Buna yönelik bir çalışma var mı? Olursa hangi dillerde olur?
-Dil konusuna gelince, benim temel hedefim çizgi filmlerin Abazaca olması tabii ki. Abhaz masallarındaki, mitolojisindeki kahramanları öz dilimizde evlatlarımıza ulaştırmak önceliğimdi. Bu yüzden başka dillere çevirme konusunu ilk başlarda hiç düşünmedim, hatta yabancıların da Abazaca izlemelerini tercih ettim. Ancak bir süre sonra “Abrıskiıl” filmime İngilizce dublaj yapma teklifi geldi, Dünya Abhaz-Abaza Kongresi de finansal destek sağlayınca bu gerçekleşti. Süreç hayli zahmetliydi, ama sonuç güzel oldu. Ardından Rusça altyazılı hale de getirildi. Ancak ben daha sonra diasporamızın en yoğun kullandığı dil olan Türkçe ile de bir altyazı çalışması yapılsını istediysem de bu konuda henüz bir adım atamadık; çünkü tercüme başta olmak üzere yine birçok sıkıntı söz konusu. Şimdilik diasporada da vatanda da dillerini öğrenmek ve geliştirmek isteyen çocuklara destekleyici bir materyal olarak sunulması amaca hizmet ediyor diye düşünüyorum. Ancak birçok dilde altyazılı hale getirilmesi dilimizin ve kültürümüzün tanıtımı açısından da elbette son derece önemli ve gerekli.
-Film çekimlerinin arka planından bahsedecek olursak… Kaç kişilik bir ekip çalışması diyebiliriz? Profesyonel olarak hazırlanan bir iş mi yoksa daha gönül esaslı olarak mı ilerledi? Biraz bize çekim-yapım sürecini anlatabilir misiniz?
-Film çekimi türlü zorluklarla gerçekleşti. Özellikle ilk filmimi gerçekleştirirken… İkinci filmde ise biraz daha tecrübeliydim, ancak bu kez de beklenti çıtası oldukça yükseğe çıktığından yine çokça zahmetli bir süreç oldu. Kahramanlar ile ilgili kaynaklar sınırlıydı, ayrıca bazı kahramanlardan çocukların ürkmemesi ve onları kabullenmesi gerekiyordu, onun üzerinde de bir hayli çalıştık.
Bu masalı kitaba aktaran Nuri Barateliya olmuştu, ancak ben senaryoya aktarırken birçok ekleme yapma durumunda kaldım, hatta sadece buna yönelik besteler de yaptım. İşin müzikal yönünde Anri Gumba, Cambul Jordanya ve Timur Agrba büyük emek verdiler. Kısaca söylemek gerekirse müzisyenler, aktörler ve montaj uzmanları ile güzel bir işbirliğinin sonucu oldu bu çalışma. Devlet sanatçılarımız Sırbey Sanguliya ve Sofa Agumaapha başta olmak üzere, Viyaçeslav Ablotiya, Timur Taniya, Anatoli Alteyba, Madina Kuaratsheliyapha ve büyük oğlum Leon Kutsnila ile birlikte editörümüz şair Dirmit Gabaliya bu çalışmanın bir parçası oldular. Ancak grubun çekirdeğini ben, Dirmit Gabaliya ve Cambul Jordanya oluşturuyoruz.
-Bundan sonrası için benzer projeler olacak mı? Halihazırda planlanan çalışmalar varsa bunlardan bahsedebilir misiniz?
-Bu projede Geriye Dönüş Devlet Komitesi’nin büyük desteğini gördüm. Açık söylemek gerekirse ciddi bir finans sıkıntımız vardı ve bir türlü çıkış yolu bulamıyordum. Kendileri bunu bir yerlerden duymuşlar ve beni davet ederek yardım teklifinde bulundular. Bu sayede de sonuca ulaşmak mümkün oldu. Bu yüzden Vadim Haraziya başta olmak üzere destek veren herkese aracılığınızla bir kez daha teşekkürlerimi sunmak isterim. İşimi çok kolaylaştırdılar.
Bunun dışında, yine birçok insanımız en azından yanımda olduklarını hissettirip, güzel sözleriyle beni yüreklendirerek moral desteği sağladılar, onlara da müteşekkirim. Şimdi bu yorucu süreçten sonra kısa da olsa dinlenmek istiyorum, zira süreç son derece zorlu ve yorucuydu. Ardından destek bulabilirsek elbette yeni projelere doğru yelken açacağız…
Çeviri: Oktay Chkotua
