İnsan hakları avukatları, Türkiye’de çok sayıda Çeçen sığınmacının gözaltına alınarak geri gönderme merkezlerine götürüldüğünü belirtti. Müvekkilleri geri gönderme merkezlerine götürülen ve kendilerine ulaşamadıklarını belirten avukatlar, 13 Şubat tarihinde ortak bir açıklama yayımladı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Biz aşağıda imzası olan avukatlar başta olmak üzere, İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nden Göç İdaresi’ne sevk edilen ve aileleri tarafından hukuki yardım talebiyle bizlere başvuran yabancı uyruklu müvekkillerimize uzun süredir ulaşamıyor ve bilgi alamıyoruz.
İstanbul’daki ve birçok ildeki geri gönderme merkezine bizzat giderek başvurmamıza rağmen, müvekkillerimizin durumu ve akıbeti hakkında bilgi verilmemektedir. Şahısların aileleri de yakınlarından uzun süredir haber alamadıkları ve başlarına ne geldiği konusunda herhangi bir bilgiye ulaşamadıkları için endişe içinde beklemektedirler. Haber alınamayan şahıslar içinde lise öğrencisi gençler, küçük çocuklar, yaşlılar, ciddi kronik hastalıkları olanlar, hamile kadınlar da bulunmaktadır. Her geçen gün biz avukatların ve şahısların ailelerinin endişesi artmaktadır.
Anayasa, Avukatlık Kanunu ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu gereğince, Göç İdaresi tarafından idari işlemler için özgürlüğü kısıtlanan kişilere, idari kararların usulüne uygun şekilde tebliğ edilmesi, avukatla temsil edilmeleri, kararlara itiraz edebilme ve dava açabilme, aileleri ve avukatlarıyla görüşme yapma, telefonla iletişim kurmaları kanuni bir hak olarak düzenlenmiştir. Ancak, müvekkillerimiz uzun süredir kayıt dışı şekilde tutulmakta, görüşme ve bilgi alma imkânı verilmemekte, aileleri ve avukatlarıyla bağları koparılmakta, dış dünyadan tamamen tecrit edilmekte, bilinmeyen koşullarda tutulmaktadırlar. Şahısların bu şekilde tutulmaları hem ulusal hem de uluslararası hukuka aykırıdır, onur kırıcı ve kötü muamele niteliğindedir.
İçişleri Bakanlığı ve Göç İdaresi başta olmak üzere tüm yetkilileri bu konuda hukuka uygun biçimde hareket etmeye davet ediyor ve;
- Göç İdaresi’ne sevk edilen yabancı uyruklu müvekkillerimizin avukatlarına ve ailelerine erişimlerinin derhal sağlanmasını,
- Uzun süredir uygulanan kayıt dışı ve hukuka aykırı tutma eyleminin kişilerin aleyhinde kullanılmamasını, haklarında alınan idari kararların avukatlarına bildirilmesini,
- İdari gözetim altına alınan yabancı uyruklu kişilerin bir yakınına haber verilmesi hakkının uygulanmasını,
- Geri gönderme merkezlerinin insan hakları standartlarına uygun şekilde faaliyet göstermesi için gerekli denetimlerin yapılmasını talep ediyoruz.”
‘Kuzey Kafkasyalı göçmenlerin haklarına saygılı olunmalıdır’
Kamuoyuna yansıyan ve üye derneklerimize ulaşan bilgilerden son dönemde, Göç İdaresi’nin ve ilgili kamu otoritelerinin Kuzey Kafkasyalı göçmenlerin Rusya Federasyonu’na sınır dışı edilmelerine yönelik yoğunlaşan bir çalışma içerisinde oldukları anlaşılmıştır. Bazı göçmenler açısından bu işlemler yaşam hakkının ihlaline kadar gidebilecek bir risk taşımakta olduğundan evrensel insan hakları hukukunun ayrılmaz bir parçası olan göçmen hukukunun ihlali niteliğini taşımaktadır. Bu süreçte Çeçen dernekleri ile de yakın işbirliği ve diyalog içerisinde çalıştık.
Kamuoyundaki bilgilerden ve derneklerimize yansıyan olaylarda ailelerle ve avukatlarla kurulan iletişim sonucu, Türkiye’ye yerleşmiş, çalışma hayatına ve sosyal hayata katılmış insanların oturum ve çalışma izinlerinin uzatılmadığı; bazılarına G-87 gibi kodlar konularak sakıncalı durumuna alındıkları, kolluk kontrollerinde gözaltına alınarak yaşadıkları şehirlerden uzak geri gönderme merkezlerine yollandıkları, ailelerine ve avukatlarına bilgi verilmesi gibi yasal haklarına riayet edilmeksizin hızlıca sınır dışı işlemlerinin yapılmaya çalışıldığı, süreçlerde kötü muameleye maruz bırakıldıkları yönünde iddialar ortaya konulmuştur. Yapılan çalışmalar ve kamuoyunun tepkisi sonucu bazı kişilerin geri gönderme merkezlerinden serbest bırakılması sağlanmıştır.
İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı’nı ve ilgili kamu otoritelerini Kuzey Kafkasyalı göçmenlerin haklarına saygılı olmaya; yasal dayanağı olmayan insan haklarına aykırı geri gönderme merkezlerine yollama ve sınır dışı işlemlerine son vermeye çağırıyoruz.
Federasyonumuz ve üye derneklerimiz konunun takipçisi olmaya devam edecektir.
Kafkas Dernekleri Federasyonu