Değerli okurlarımız,
Ahmet Cevat Benk’in hazırladığı bu araştırma dosyasında; Türkiye’de yaşayan Çerkeslerin yerleşimleri, tarihçeleri, nüfusları, ekonomileri, asimilasyon karşısındaki kayıpları gibi bilgiler paylaşılıyor.
Köyde yaşayan sülaleler başlığı, tek başına halen yaşamakta olan sülaleleri içermemektedir. Köyün kuruluşundan bu yana, tespit edilebilmiş olan bütün sülalelerdir. Yasal düzenlemeler sonucu bir kısım köyler mahalle yapılmıştır. Biz köy olarak ifade etmeye devam ettik.
Sizler de yaşadığınız bölgelerden ya da başka illerden bu konuyla ilgili arşiv bilgilerini ulaştırarak katkıda bulunabilirsiniz.
ahmetcevatbenk@gmail.com
Düzce merkez
Köprübaşı (Ömerefendi) Köyü (Hacemziy Hable)
(Cemguy)
Düzce il merkezine bağlı bir köydür. İl merkezine 22 km uzaklıktadır. Batı Adigey bölgesinden gelen Cemguy Çerkeslerinin kurmuş olduğu bir köydür. Osmanlı’ya gelmeyip anavatanlarında kalanlar Maykop’un kuzeyinde yer alan Hacemızey Köyü’nde yaşamaktadırlar. İlk yerleşimden sonra çeşitli il ve köylerden de kısmi göçler olmuştur. Günümüzde, Cemguy olmayan ailelerin bazıları göç sırasında, bazıları ise akraba ilişkileri ya da evlilik gibi nedenlere bağlı olarak köye yerleşmişlerdir. Bu aileler arasında Abzeh, Şapsığ ve Ubıh aileler vardır. Köy 150 Çerkes haneden oluşmaktadır. Ayrıca 15 hane de Bulgaristan muhaciri yaşamaktadır. Bazı evler yılın belli dönemlerinde kullanılmaktadır.
Dil ve kültür
Yabancı evlilik oranı %40 civarındadır. Düğünler Çerkes enstrümanlarıyla yapılır. En düşük anadilini bilme yaşı 40’tır.
Köyde yaşayan sülaleler
Afemğot, Andırkuay, Axo, Ağur, Alım, Bağıtır, Bedanıko, Beceku, Berzeg, Guğejıku, Gukay, Gute, Dadıxuj, Daçe, Duxo, Carım, Dzıbe, Jane, Jajiy, Kelebiy, Koxuj, Kuane, Kuşxeşaw, Kube, Lexusej, Mamkığ, Mamış, Woj, Pçenĺeşü, Tapıjiye, Traxo, Tığun, Tompoş, Xoreĺ, Xımış, Hağundeko, Hağur, Haćemız, Hapše, Hatko, Tsızaç, Şoyako, Şxeğum, Tsey.
Düzce merkez
Hüseyinbey (Kiremitocağı) Köyü (Kec Hable)
Düzce ili merkez ilçeye bağlı bir köydür. İl merkezine 9.4 km uzaklıktadır. Nüfusu 55-60 haneden oluşmaktadır. Batı Adigey bölgesinden gelen Çerkesler tarafından kurulmuştur. Abzeh, Şapsığ ve Ubıh aileler yaşamaktadır.
Dil ve kültür
Yabancı evlilik oranı %50’ye ulaşmıştır. Düğünler Çerkes enstrümanlarıyla yapılmaktadır. En düşük anadilini bilme yaşı 50’dir.
Köyde yaşayan sülaleler
Huaj, Amıç, Tığune, Şhalako, Bramzıko, Ćećıy, Çüĺe, Şhalako.
Düzce merkez
Bostanyeri (Arapçiftliği) Köyü (Hantıw Hable)
Düzce ili merkez ilçeye bağlı bir köydür. İl merkezine 3 km uzaklıktadır. Batı Adigey’in Kıyıboyu Şapsığ bölgesinden gelen Çerkeslerin kurmuş olduğu bir köydür. 60-70 hane civarında Çerkes nüfusu yaşamaktadır.
Dil ve kültür
En düşük anadilini bilme yaşı 50 ve üzeridir. Yabancı evlilik oranı %30 civarındadır. Düğünler Çerkes gelenek ve enstrümanlarıyla yapılır.
Köyde yaşayan sülaleler
Amıć, Alaşe, Açe, Beğuşe, Ğućeĺ, Yemızeg, Jane, Lıuj, Mamiy, Nıwć, Sokht, Turkaw, Xupşiy, Hurmi, Hantıw, Haxu, Haxurat, Çüşha, Şımıt, Şaw.
Düzce merkez
Yayakbaşı Köyü (Şawşaw Hable)
(Şapsığ)
Düzce il merkezine 15 km uzaklıktadır. Yaşayan Çerkes hane sayısı 20’dir. Batı Adigey’in Kıyıboyu Şapsığ bölgesinden gelen Çerkesler tarafından kurulmuştur.
Dil ve kültür
Yabancı evlilik oranı %50, en düşük anadilini bilme yaşı 40’tır. Düğünler karma yapılır.
Köyde yaşayan sülaleler
Koj, Meliş, Abate, Açümıj, Dıdıxu, Yinıxu, Kaytıxu, Haguće, Hağur, Haşıko, Şımıt, Jane.
Düzce merkez
Günlü (Aziziye) Köyü (Koblı Hable)
(Şapsığ)
Düzce ili merkez ilçeye bağlı bir köydür. İl merkezine 3 km uzaklıktadır. 50 hane civarında Çerkes yaşamaktadır. Batı Adigey’in Kıyıboyu Şapsığ bölgesinden gelen Çerkesler tarafından kurulmuştur. İki hane de Abzeh aile yaşamaktadır.
Dil ve kültür
Mahallede anadilini bilme yaşı en düşük 50’dir. Düğünler Çerkes enstrümanlarıyla yapılır. Yabancı evlilik oranı %50’dir.
Köyde yaşayan sülaleler
Huşt, Açe, Ğırbe, Koblı, Kercen, Lepş, Lıwıj, Mefeud, Hatko, Hağur, Haxu, Şewcen.
Düzce merkez
Sarayyeri Köyü (Xowqu Hable)
(Şapsığ-Ubıh-Abzeh)
Düzce il merkezine bağlı bir köydür. İl merkezine 4 km uzaklıktadır. Yaklaşık 48-50 hane Çerkes yaşamaktadır. Batı Adigey’in Kıyıboyu Şapsığ ve Ubıh bölgesinden gelen Çerkesler tarafından kurulmuştur. Abzeh bölgesinden gelen Çerkesler de yaşamaktadır.
Dil ve kültür
Yabancı evlilik oranı %50, en düşük anadilini bilme yaşı 40’tır. Düğünler karma olarak yapılır.
Köyde yaşayan sülaleler
Nıbe, Hatko, Hapiy, Tlışe, Abreç, Amıç, Açümıj, Bate, Beçımko, Gırbe, Koblı, Kuwćı, Napseku, Woğuĺ, Hantıw, Çağo, Şaguc.
Düzce merkez
Uzunmustafa Köyü (Tığuj Hable)
(Şapsığ)
Düzce il merkeze bağlıdır. İl merkezine uzaklığı 2 km mesafededir. Nüfusu 240-250 hane civarındadır. Yerleşik Çerkesler Batı Adigey bölgesinden gelen Şapsığ, Abzeh, Jane ve Ubıh ailelerdir.
Dil ve kültür
Yabancı evlilik oranı %50 civarındadır. En düşük anadilini bilme yaşı 50’dir. Düğünler karma olarak yapılır.
Köyde yaşayan sülaleler
Tığuj, Şaweşüı, Amıc, Açümıj, Guğeju, Guser, Gute, Dawur, Dıpşew, Demıder, Çüće, Yinıxu, Jajiy, Kercen, Kube, Pçenĺeşü, Pıçüko, Tığun, Hokon, Huaj, Haxurate, Hedeğaĺe, Tsey, Jane.
Düzce merkez
Beslanbey (Akınlar) Köyü
(Bigi Hable)
Düzce il merkezine 2 km mesafedir. Batı Adigey’in Kıyıboyu bölgesinden gelen Ubıh ve Şapsığ Çerkeslerinin yerleştiği bir köydür. 35-40 hane Çerkes nüfus yaşamaktadır.
Dil ve kültür
Yabancı evlilik oranı %50’ye ulaşmıştır. Anadilini bilme yaşı en düşük 50’dir. Düğünler mızıka ile yapılır.
Köyde yaşayan sülaleler
Duğbı, Big, Turkaw, Wuşxı, Şımıt.
Düzce merkez
Çakırlar Köyü (Şımıtı Kuace)
(Şapsığ)
Düzce ili merkez ilçeye bağlı bir köydür. İl merkezine 8 km uzaklıktadır. Batı Adigey’in Kıyıboyu Şapsığ bölgesinden gelen Şapsığ Çerkesleri tarafından kurulmuştur. 27 hane civarında Çerkes nüfus kalmıştır.
Dil ve kültür
Köyde yabancı evlilik oranı %50’dir. Anadilini bilme yaşı 50 yaş üstüdür. Düğünler karma olarak yapılmaktadır.
Köyde yaşayan sülaleler
Şımıt, Mışe, Xopeşej.
Düzce merkez
Çamköy
(Şapsığ)
Düzce iline bağlı bir köydür. İl merkezine 3 km uzaklıktadır. 25-30 hane civarında Çerkes yaşamaktadır. Batı Adigey’in Kıyıboyu Şapsığ bölgesinden Çerkesler tarafından kurulmuştur.
Dil ve kültür
Yabancı evlilik oranı %50’dir. Anadilini bilme yaşı en düşük 50’dir. Düğünler karma olarak yapılır.
Köyde yaşayan sülaleler
Şüše, Bate, Bjıbe, Guser, Lıxuj, Hatko, Neğuçu, Hıdzel, Hoceku, Hurmi.
Düzce merkez
Karahacımusa (Fabrika) Köyü (Hıdzel Hable)
(Şapsığ)
Düzce il merkezine bağlı bir köydür. İl merkezine 3.5 km uzaklıktadır. 18 hane Çerkes yaşamaktadır. Kıyıboyu Şapsığ bölgesinden gelen Çerkesler tarafından kurulmuştur.
Dil ve kültür
Düğünler karma olarak yapılır. Yabancı evlilik oranı %50 civarındadır. En düşük anadilini bilme yaşı 50’dir.
Köyde yaşayan sülaleler
Wışiy, Tıko, Dzeĺ, Hıdzel, Hağur, Şebet.
Düzce merkez
Cedidiye
(Şapsığ
Düzce il merkezine bağlı mahalledir. İl merkezine 2 km uzaklıktadır. Kıyıboyu Şapsığ bölgesinden gelen Batı Adigey grubu Çerkeslerinin kurdukları bir köydür. 110 hane Çerkes yaşamaktadır.
Dil ve kültür
Köyde yabancı evlilik oranı %50’dir. Anadilini bilme yaşı en düşük 50’dir. Düğünler karma olarak yapılır.
Mahallede yaşayan sülaleler
Çetaw, Guser, Karbeçko, Naşe, Nepsew, Turkaw, Xopeşej, Hağur, Şxabe, Şaweşüı, Şuace.