Yeutykh Adnan Cankılıç’ın hazırlayıp sunduğu “Kafdağı’ndan Esintiler” Çerkesçesi “Oşhamafem Yi Jiuerxer” adlı program her Perşembe 19:00 – 20:00 arası 89.4 Yaşam Radyo’da yayınlanmaya başladı.
Programda Çerkes kültürü, tarih, sanat ve edebiyat ögelerinin yanı sıra Nart Destanları’ndan örnekler de yer alalacak.
17 Aralık 2009 Perşembe günü ilk bölümü yayınlanan programa Nart Destanları’ndan Adiğelerin ne kadar eski bir halk olduğunu anlatan kısa manzum bir parça okuyarak başlayan Adnan Cankılıç daha sonra kendi yazmış olduğu bir xhoxhue yer verdi.
Çerkes kelimesinin bu güne kadar yapıla gelen tanımları konusunda bilgi veren Cankılıç, bu tanımların hepsini eleştirerek yanlış olduğunu dile getirdi ve bir kelimenin tanımını veya anlamını tespit etmek için bütün bölge dillerindeki anlamlarına bakmak gerektiğini, bu güne kadar yapılan bütün tanımlamalarda Rusça, Türkçe, Arapça ve Tatarca anlamlara bakıldığını, Farsça’nın bu konuda hiç dikkate alınmadığını söyledi.
Cankılıç, Farsça açısından incelendiğinde Çerkes kelimesinin tam anlamlandığını, buna göre “Çerkes”in “Çer = Asker” ve “Kes = Kişi” kelimelerinden meydana gelen bir sıfat, daha sonra da birleşik bir isme dönüştüğünü, kelimenin Farsçada “Asker Kişi” anlamına geldiğini, Çerkes halkının asker bir toplum olarak İran Şahlarının sarayını yüzyıllarca koruması ve giydiği milli kıyafetin de asker kıyafeti olmasının bu tanımlamayla birebir örtüştüğünü vurguladı.
Programda Cankılıç, Kafkas Dilleri ile ilgili kısa bir bilgi verdikten sonra sırasıyla Çerkes tarihi ve sürgünü, Çetin Öner’in “Anadil” şiiri, Nart Destanları’nın baş kahramanı Sosruque’nin kuzeni Albeçque Totreş ile arasında geçen üstünlük mücadelesi, “Sosruque’nin Doğuşu”, “Setenay Guşe’nin Nartlar Tarafından Kaçırılması”, “Sosruque’nin Kılıç ve Txhuejy Adlı Ata Sahip Olması”, “Nartlarda Yaşlanan İhtiyarların Öldürülmesi Töresinin Kaldırılması” konularını işledi.
Cankılıç; 24 Aralık Perşembe günü ikinci bölümü yayınlanacak olan programda Çerkes kültürü ve tarihine ait konulara yer verileceğini, ilerleyen programlarda Çerkes tarihi, sanatı ve edebiyatı alanında Çerkes kültürüne emeği geçmiş olan kültür emekçilerini programa davet ederek söyleşi yapacağını bildirmiştir.
Sayı : 2009 12
