Temmuz sonu itibari ile Lazuri 6 – Ortaokul 6. sınıflar için Lazca ders kitabını Milli Eğitim Bakanlığı’na teslim etmiş bulunuyorum. Tam bir sene önce de 5. Sınıf ders kitabını teslim etmiştim. Anlaşıldı ki Lazca bir ders kitabının yazılması, hazırlanması en az bir sene sürüyor ve bu bile az bir süre.
Toplam on ünite içine serpiştirilmiş konular, bunların gramer açıklamaları, örnekleri, diyalog ve metinleri ve bunları destekleyen yüzlerce resim ile birleşince aslında son derece detaylı düşünülmesi gereken bir iş ders kitabı yazımı. Bir de üstüne Lazcanın kendi içindeki ağız – şive farklılıklarını kitaba yansıtmaya kalktığınızda ne derece çetrefilli bir iş olduğu daha iyi anlaşılıyor. Özetle ders kitabı yazımı ya da hazırlaması tahmin edilenden daha zor bir iş.
Bir de ders kitabının ses kayıtları var. Kolay gibi görünen zor bir iş ama neyse ki yetenekli gençler var ve bu işin de üstesinden geldiler. 31 Temmuz akşamı itibari ile Selim Bölükbaşı ve Aycan Yeter’in sahibi oldukları Moda 101 stüdyosunda ses kayıtlarını tamamladık. Selen Balcı, Tuğba Önkibar ve Selim Bölükbaşı Lazca diyalog ve metinleri seslendirdiler. Elbette ben de onlara eşlik ettim. Genç dostlarıma sevgilerimi sunuyorum.
Öte yandan, Nisan 2016 ile birlikte Lazlarla ilgili önemli kitaplar yayımlandı. Kısaca bahsedip yazıyı bitiriyorum.
Birinci kitap, “Lazistan’a Yolculuk”. Yazarı: Nikolay Marr. Çeviri: Yulva Muhurcişi. Yayıncı: Aras Yayıncılık, 128 sayfa. 1910 yılındaki Lazları ve Lazistan’ı merak edenler için mükemmel bir kitap. Kesinlikle bir muadili yok. Her kütüphanede mutlaka bulunması gerekir.
İkinci kitap adı, “Terzoğlipxe Heva”. Yazar: Murğulişi Muradi. Yayıncı: Lazika Yayın Kolektifi. Dili: Lazca. Heva, bir Laz kadını ve anadilinde kendi hayatını anlatıyor. Lazcada otobiyografi türündeki tek kitap.
Üçüncü kitabımız, “Trabzon İmparatorluğu”. Yazarı: Ahmet M. Zehiroğlu. Yayıncı: Lazika Yayın Kolektifi. Kitap hakkında şunları söylemek mümkün; “Bu çalışma, son iki asır boyunca akademik alanda özellikle İngiliz ve Rus kolonyalist ekollerin tekelinde olan Doğu Karadeniz tarihini “yerli” bakış açısıyla yeniden ele almayı amaçlayan uzun soluklu bir girişimin son ürünü. Dört ciltten oluşan serinin 2. cildi olan kitap, Trabzon İmparatorluğu tarihini, doğrudan tanıklıklara ve ilk elden arşiv belgelerine başvurarak aktarırken; bugüne dek bölge tarihini Helenist-Bizansist temelde kurgulayan Avrupa Merkezci Skolastik-Oryantalist tarihçiliğin terminolojik ve kartoğrafik tahrifatlarını da dolaylı olarak ifşa ediyor. Ayrıca döneme dair aynı amaçla hasıraltı edilmiş veya görmezden gelinmiş belgeler ve şaşırtıcı bazı detaylar da ilk kez bu çalışma ile gün ışığına çıkıyor.”
Son kitabımız, “Bu Bir İsyan Şarkısı Değil”. Yazarı: Nilüfer Taşkın. Yayıncı: İletişim. Kitap hakkında yazar diyor ki: “Bu bir isyan şarkısı değil! adlı yüksek lisans tezinden yola çıkılarak, genişletilip güncellenerek yazıldı. Kitap, bu haline son birkaç yılda gelmişse de on beş yılı aşkın süredir biriktirdiğim gözlem, deneyim, bilgi ve duyguların bir toplamı aslında.”
Yeni yeni kitapların kitapçılarda yerini alması, okuyucu ile buluşması sevindirici ve heyecan verici. Lazuri 6 ders kitabı ile birlikte toplam beş kitap yayımlanması aynı zamanda bu alandaki birikimin geldiği aşamayı gösteriyor.
Ama hala yürünecek uzun bir yolun başlarındayız…
