Ah şu seçmeli dersler

1
1234

Laz adını taşıyan bir enstitü kurmak 1990’larda sık sık dile getirilen bir hayaldi. Zaman geçti, bu hayal hayat buldu ve 17 Mayıs 2013’te İstanbul Kadıköy’de Laz Enstitüsü kuruldu. Laz Enstitüsü artık yedi yaşında, dileğim 70’ini de görmesi, gelecek kuşakların o günlere tanık olması.
Enstitü, esas olarak 2011’de kurulan Lazika Yayın Kolektifi’nden filizlendi. Lazca kitap yayınları bir enstitünün mümkün olabileceğini bizlere öğretti, oradaki başarı mütevazı adımlar atmamıza vesile oldu. Ve bu günlere geldik.
Laz Enstitüsü kurulalı bir ayı geçmeden Lazca müfredat hazırlandı. Boğaziçi Üniversitesi’nden hocalarımızın danışmanlığında hazırlanan müfredat MEB Talim Terbiye Kurulu (TTK) tarafından kabul edilerek aynı yılın eylül ayında ortaokullarda seçmeli Lazca dersler başlamış oldu.
Lazca derslerin açılması ve yaygınlaşması için hem Enstitü kurum olarak hem de aynı zamanda kurucu olan arkadaşlarımız canla başla çalışıp ilk yıl birçok Lazca sınıfın açılmasını sağladılar. Burada, arkadaşım Hasan Uzunhasanoğlu’nun adını zikretmek, çabalarını takdir etmek, tarihe not düşmek adına önemlidir. Zira Hasan
tek tek velileri bilgilendirmiş, yöneticilerle görüşmüş, hem kamuoyu oluşturmuş
hem de başka ilçelerdeki okullarda sınıflar açılmasına vesile olmuştur. Çok önceleri de birlikte ilk Lazca sözlüğü hazırlamıştık. “Arkadaşım” demekten keyif aldığım bir insan.
Sene 2014, Laz Enstitüsü, sanatçı, akademisyen ve aktivistlerin katılımıyla beş adet video hazırladı ve velilerin, öğrencilerin Lazca dersleri seçmeleri için kampanya yürüttü. Fındıklı’da geniş bir toplantı organize etti. Bakanlığın ilgili birimleriyle görüşmelerde bulundu.
Nihayet, 2014-2018 yılları arasında seçmeli Lazca derslerinde okutulmak üzere bakanlığa 5, 6, 7 ve 8. sınıf ders kitaplarını hazırladı. Kitapların tamamı TTK tarafından kabul edilerek okullarda okutulmaya başladı. Bugün bu kitaplar bakanlığın eba.gov.tr internet adresinde yayımlanıyor ve ücretsiz olarak indirilebiliyor.
2016-2018 yılları arasında Laz Enstitüsü, “Yaşayan Lazca” başlıklı bir AB projesi yürüttü. Proje başarı ile sonuçlandı. İki yıllık sürede tamamlanan ana çalışmaların bazıları şunlardı:
1. Proje sırasında yürütülen saha çalışması bulgularına dayanan ve Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Belma Haznedar tarafından yazılan “Türkiye’de Lazcanın Güncel Durumu – 2018” raporu (İngilizcesi ayrıca basıldı)
2. Derinlemesine görüşmeler (Lazcanın güncel durumu hakkında, Ayşenur Emer tarafından hazırlandı) – Rapor
3. Lazca eğitici eğitimi kitabı (Eğitimcilere yönelik bir kitap; Lazca nasıl öğretilebilir sorusuna cevaplar arandı)
4. Lazuri Doviguram/ Lazca Öğreniyorum – 14 üniteden oluşan tamamı renkli Lazca ders kitabı
5. Lazca Öğreniyorum kitabına paralel toplam 300 saat Lazca ders videoları – Laz Enstitüsü YouTube kanalından izlenebilir.
6. Lazca-Türkçe / Türkçe-Lazca / İngilizce-Lazca Sözlük
7. Lazlar ve Lazca konulu 3 adet kısa film, broşürler ve afişler
Ancak bu süreçte hayata geçirilen en önemli iş, Milli Eğitim Bakanlığı ile protokol yapılarak düzenlenen Lazca Eğitici Eğitimi olmuştur. Bakanlık bünyesinde çalışan 19 öğretmen, 2-6 Nisan 2018 tarihinde Yalova Hizmetiçi Eğitim Enstitüsü’nde eğitimlere katılarak Lazca öğretebileceklerine dair sertifikalarını aldılar. Bu, Lazca için Türkiye’de bir ilkti.
Bu kapsamdaki ikinci bir eğitim yine Nisan 2018’de bakanlıktan bağımsız olarak 22 öğretmenle tekrarlanmıştır. Öğretmenlere katılım sertifikaları verilmiştir.
Laz Enstitüsü’nün çalışmalarını, başarılarını elbette ki kurucusu ve başkanı olarak anlatmak, duyurmak benim vazifem, ömrüm oldukça da kurulmasında aktif görev aldığım bu kurumu anlatmaya devam edeceğim.
Nihayet, Ekim 2020 itibari ile Laz Enstitüsü; müfredatını hazırladığı, ders kitaplarını yazdığı, kampanyalar yürüttüğü, eğitimler düzenlediği ve açılan sınıflara Lazca ders kitapları göndererek desteklediği bu süreci doğru olarak anlatabilmek için hazırladığı “SEÇMELİ LAZCA DERSLER RAPORU”nu tamamlamak üzere. Ekim sonuna doğru raporun kamuoyu ile paylaşılması planlanıyor.
Bu mütevazı yazımı bitirirken bir haberi de sizinle paylaşmak isterim; Laz Enstitüsü ve İstanbul Kafkas Kültür Derneği ortaklığı ile 3 yıllık bir AB projesini 1 Temmuz 2020 itibarı ile başlattık. Proje başlığı “Laz-Çerkes Sivil Toplum Ağı”. Üç yıl boyunca Çerkes kardeşlerimizle ortak etkinlikler düzenleyecek, anadillerimizi yaşatmak için çok sayıda çalışma yürütecek ve yayımlayacağız. Aynı zamanda, bir ilki gerçekleştirerek, Türkiye’de tehlike altındaki dillerin temsilcileri ile bir platformda toplanıp, anadillerimizin yaşaması için ortak stratejiler geliştireceğiz.
Detayları bir sonraki yazıda sizinle paylaşmak isterim…
Bu arada, Jıneps’e epeyce bir süre ara vermiştim. Bir aydın, entelektüel ve Çerkes büyüğü olarak gördüğüm Yaşar Güven’e yeniden yuvaya kabul ettiği için buradan teşekkürlerimi sunuyorum.
Ntsaşa exti Yaşar cumad!

1 Yorum

  1. İyi ki varsınız İsmail Avcı hocam. Sizin öncülügünüzde, Laz Enstitüsünü şemsiyesi altında anadilimize hizmet etme fırsatı bulmanın mutluluğunu yaşamaktayız. Ntsaşa yexta.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz