Bir süredir Türkiye’den Abhazya’ya gitmek isteyen kişilerin havalimanlarında sıkıntı yaşadığı konuşuluyor.
Onlardan biri Hakan Baba… Kendisi, eşi ve oğluyla birlikte önce Moskova’ya, oradan da Adler aktarmasıyla Abhazya’ya geçmek için gittikleri Ankara Esenboğa Havalimanı’nda uçağa binecekleri sırada durduruldular.
Koronavirüs pandemisinin gerekliliği olan aşı ve PCR testi şartlarını yerine getirmelerine rağmen uçağa alınmadılar.
Anadolu Jet görevlisi, Vnukovo Havalimanı’yla yaptığı görüşme sonrasında ‘keyfi bir uygulamayla’ Baba ve ailesine vizeleri yoksa ülkeye alınmayacaklarını söyledi. Üstelik Rusya’nın Abhazya vatandaşlarından vize istememesine rağmen.
Ne zaman anavatanına gitmek istese havaalanlarında, gümrüklerde bir sıkıntıyla karşılaştığını söyleyen Hakan Baba duruma tepki gösterenlerden. “Gidenlerin yarısı problem yaşıyor” diyen Baba “Bu uzun süredir fazlalaşarak devam ediyor” diye ekliyor ve kimsenin bu durumu önemseyip tepki göstermediğini söylüyor.
Son olayda ise yaşadıklarını şöyle anlatıyor:
“16 Temmuz’da gitmek için Ankara’dan bilet aldık. Ankara-Moskova-Adler’den Abhazya’ya geçecektik. Ankara Esenboğa Havalimanı’nda uçağa binerken görevliler bizi durdurdu. Önce PCR testimizi sordular. Aşılarımız da PCR testimiz de tamdı. Bu sefer ‘Vizeniz yok’ dediler.
Rusya’nın Abhazya vatandaşlarına vize istemediğini söyledim. ‘Karşı tarafa bir soralım’ dediler. Moskova’dan ‘Vize olmadan geri göndeririz, boşuna gelmesinler’ şeklinde cevap gelmiş. Uçağa almadılar bizi. Biletlerimiz yandı. Hem maddi hem manevi zarara uğradık. Ekonomik olarak da büyük bir yıpranma; üç kişinin bilet masrafı. Çoluk çocuk gidiyorsunuz, anavatanınıza gidiyorsunuz ama komşu ülke izin vermezse gidemiyorsunuz.
Reddedilince 10 gün sonraya Krasnodar’a bilet aldık ve Abhazya’nın Türkiye Temsilciliği ile iletişime geçtik. Biletlerimizin ve pasaportumuzun bir örneğini istediler.
Bilgilerimizi Abhazya Dışişleri Bakanlığı’na bildiriyorlar, onlar da Rusya Dışişleri Bakanlığı’yla iletişime geçiyormuş. Böylelikle bir sıkıntı yaşamayacakmışız. 10 gün sonraki seferimizde sonunda anavatanımıza gidebilmeyi başardık.”
“Üç taraf da kabahatli”
2013’ten beri (8 yıldır) Abhazya’da yaşadığından bahseden Hakan Baba, “Kendi ülkemize giderken niye bunlarla karşılaşıyoruz!” diyerek tepki gösteriyor.
Daha önce kendisinin veya ailesinin geri döndürülme gibi bir olayla karşılaşmadığını söyleyen Baba, başlarına gelen olaydan birkaç gün sonra da bir yakınlarının Krasnodar’dan vizesi olmadığı gerekçesiyle geri döndürüldüğünden bahsediyor.
Mevzunun hem Türkiye hem Rusya hem de Abhazya makamlarıyla ilgili olduğunu ifade eden Baba “Üç taraf da kabahatli” diyor:
“Bizler Abhazya vatandaşıyız. Hem iç hem dış (Rusya’da kullanım için) pasaportumuz var. Dış pasaportu Rusya işine gelince kabul ediyor, işine gelmeyince kabul etmiyor. Benzer şekilde Türkiye’dekiler de ‘Ben Rusya gümrük polisini muhatap alırım’ diyor. Bizlerin Abhazya vatandaşı olduğunu ve Abhazya pasaportumuz olduğunu umursamıyor. Hal böyle olunca kızıyorsunuz, sinirleniyorsunuz, zorumuza gidiyor. Kendi vatanımıza girerken bu muameleyi görüyoruz.”
Özgür: THY personeli pasaportları tanımıyor
Ergün Özgür de Abhazya’ya yeni gidenlerden. Hakan Baba’yla iletişimde olan Özgür, Baba ve ailesinin başına gelenlerden sonra Türkiye’nin Abhazya Temsilciliği’yle iletişime geçtiğini söylüyor.
THY personelinin eğitimsiz oldukları için pasaportları tanımadığından bahseden Özgür, “Zaten bizim ‘zagran’ dediğimiz dış pasaportu Abhazya’ya gelirken vize almamak için kullanıyoruz” diyor.
Abhazya’dan yetkililerin pasaportları THY’ye tanıttığından bahseden Özgür “THY’nin yönetim kadrosu bunu biliyor fakat uçuş görevlileri bunu tanımıyor” diye konuşuyor ve seyahat deneyimini şöyle anlatıyor:
“Hakan’ın ve ailesinin havaalanından geri döndürülmesinin ardından Abhazya Temsilciliği’ne gittim onların başına gelenleri yaşamayayım diye. Temsilcilik benim adımı, biletimi Abhazya Dışişleri’ne bildirdi. Abhazya da Rusya’ya bildirdi. Türkiye’ye de bildirdiklerini söylediler. Rusya’ya girerken bir liste kontrol ettiler mi hiçbir fikrim yok ama bir sorun çıkarmadan geçmeme izin verdiler.
Sadece THY’de şöyle bir sorun oldu; uçuş için kapıya geldik. Sırıya girdim. Sırada beni görünce görevli ‘Abhazya mı’ dedi ve kenara ayırdı. Onlara Abhazya’nın dış pasaportunu tanıttım. ‘Rusya dış pasaporta vize istemiyor, benim gidebilmem lazım’ dedim.
İlk merkeze sordular, onlardan onay geldi ama bu sefer de ‘Rusya’ya soralım, Soçi-Abhazya sınırı açık mı onu öğrenelim’ dediler. Yani sınır açık mı değil mi onlara ne? Rusya benim pasaportuma sorun çıkarmıyorsa THY neden bunu zorluyor? Ben o pasaportla Rusya’ya gelebilirim de, Rusya’da kalabilirim de. Sonuçta vize istemiyor ki benim pasaportuma. Ancak sınırın açık olduğu teyidini aldıktan sonra beni uçağa bindirdiler.”
Lazba: Aksaklıklar pandemi nedeniyle yaşanıyor
Abhazya’nın Türkiye Temsilcisi Yardımcısı Cansuh Lazba ise yaşanan sıkıntıları doğrulayarak, başkent Sohum’dan transit geçişlerle ilgili bir yazı beklediklerini ve sorunların çözümü için çalıştıklarını söyledi.
Hakan Baba ve ailesinin yaşadığı sıkıntının Esenboğa Havalimanı’nda çalışan memurların bilgi eksikliğinden kaynaklandığını belirten Lazba “Hakan Bey ve ailesi Abhazya vatandaşı. Abhazya vatandaşları dış pasaportlarıyla Rusya’ya vizesiz ve rahat bir şekilde seyahat edebilir” dedi.
Rusya’nın Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından vize istediğini hatırlatan Lazba, sıkıntının kaynağı olarak bu durumu gösterdi:
“Türkiye’de COVID-19 vaka sayısının artmaya başlamasıyla Rusya, Türkiye’den Türkiye pasaportuyla gelen kişilere bazı şartlar getirdi. Bu arada zaten Abhazya-Rusya sınırı pandemi nedeniyle uzun süredir kapalı kaldı. Şu an içinse Abhazya’ya sadece Abhazya ve Rusya vatandaşları giriş yapabiliyor. Türkiye vatandaşları giremiyor.
Maalesef ki bu durumdan Türkiye’den gelen herkes etkileniyor. Abhazya’ya transit olarak geçmek isteyen soydaşlarımızın 10 gün önceden temsilciliğe bilgi vermeleri gerekiyor. Biz seyahatçilerin bilgilerini bir dosya yapıp Abhazya Dışişleri Bakanlığı’nın Konsolosluk departmanına gönderiyoruz. Onlar da o bilgileri Moskova Büyükelçiliği’ne gönderiyor. Büyükelçilik de Rusya’nın sınır kapılarındaki yetkili kurumlarına bilgilendirme yapıyor.
Ama Abhazya’ya giriş prosedürlerini rahatlatmak için Dışişleri Bakanlığı Rusya Dışişleri Bakanlığı’yla şu an için irtibatta. Pandeminin etkisinin azalmasıyla geçişlerin normale dönmesini bekliyoruz.”