Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и щэнхабзэм хэщlыныгъэ ин игъуэтащ. Щlышылэм и 27-м и ныбжьыр илъэс 93-м иту дунейм ехыжащ УФ-м и еджапlэ нэхъыщхьэм щlыхь зиlэ и лэжьакlуэ, КъБР-м щlэныгъэмкlэ щlыхь зиlэ и лэжьакlуэ, филологие щlэныгъэхэм я доктор, КъБКъУ-м и профессор, Щlэныгъэхэмкlэ Дунейпсо Адыгэ Академием и академик Хьэкlуащэ Андрей Хьэнащхъуэ и къуэр.
Критик, литературэдж, щlэныгъэлl lэзэ Хьэкlуащэ Андрей Хьэнащхъуэ и къуэр Тэрч районым щыщ Арыкъ (Борыкъуей) къуажэм 1929 гъэм дыгъэгъэзэм и 27-м къыщалъхуащ. 1948 гъэм Ленинград дэт къэрал университетым и филологическэ факультетым щlотlысхьэри 1952 гъэм къеух. Налшык къигъэзэжа нэужь, Къэбэрдей-Балъкъэр радиовещанэм зэдзэкlакlуэу мазэ зытlущкlэ щолажьэ. Иужькlэ а гъэ дыдэм Къэбэрдей-Балъкъэр пединститутым и аспирантурэм щlотlысхьэ, икlи 1955 гъэм ар къеух.
1954 гъэм къыщыщlэдзауэ 1961 гъэм нэсыху ар Къэбэрдей-Балъкъэр пединститутымрэ университетымрэ я егъэджакlуэ нэхъыжьщ. 1961-1968 гъэхэм Хьэкlуащэ Андрей КъБКъУ-м и филологическэ факультетым и деканым и къуэдзэщ. 1968-1973 гъэхэм КъБКъУ-м адыгэбзэмрэ литературэмкlэ и кафедрэм и доцентщ. 1974-1976 гъэхэм КъБКъУ-м и филологиемкlэ факультетым деканым и къуэдзэу егъэзэж. Хьэкlуащэ Андрей КъБКъУ-м филологиемкlэ и институтым адыгэбзэмрэ литературэмкlэ и кафедрэм и профессорщ, филологие щlэныгъэхэмкlэ докторщ, Дунейпсо адыгэ (шэрджэс) академием и академикщ.
И лэжьыгъэфlым папщlэ Хьэкlуащэм къыхуагъэфэщащ дамыгъэ лъапlэхэр, щlыхь тхылъхэр. Гурэ псэкlэ адыгэ лъэпкъым хуэлэжьа lэщlагъэлlыр, жылагъуэм пщlэшхуэ щызиlэ цlыху щыпкъэр Къэбэрдей-Балъкъэрым щlэныгъэмкlэ щlыхь зиlэ и лэжьакlуэ» цlэ лъапlэр иlэщ. И lэщlагъэр фlыуэ зылъагъу щlэныгъэлl цlэрыlуэр сыт хуэдэ лэжьыгъэми жэуап лыныгъэ зыхищlэу пэрытащ.
Хьэкlуащэ Андрей и фэеплъ нэхур куэдрэ я гум илъынщ ар зыцlыхуу щыта псоми. (Адыгэ Псалъэ)
