Çerkes toplumu her yıl olduğu gibi bu yıl da 21 Mayıs Çerkes Soykırım ve Sürgünü’nü Anma Günü’ne odaklanmış durumda.
Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED) Genel Sekreteri Selçuk Ulutaş bu ay gerçekleştirilmesi planlanan 21 Mayıs organizasyonu ile ilgili detayları Jineps Gazetesi’yle paylaştı.
-Bu yıl gerçekleştirilecek olan 21 Mayıs Çerkes Soykırımı ve Sürgünü’nü anma etkinliklerinde KAFFED olarak nasıl bir organizasyon planlıyorsunuz?
-Bu seneki etkinliklerimizi KAFFED olarak Ankara’da yapacağız. Planladığımız organizasyon iki günlük bir program olarak düşünüldü. 20 Mayıs günü akademik bir kapalı salon etkinliği yapılacak. Çerkes Soykırım ve Sürgünü’nün yıldönümü olan 21 Mayıs Pazar günü ise toplu yürüyüşle gidilecek Anıtpark’ta kitlesel etkinliğimizi yapmayı planlıyoruz. Geçen sene olduğu gibi yine soykırım gerçeği ile failine yönelttiğimiz haklı taleplerimizi seslendireceğimiz, tüm dünyaya duyuracağımız bir açık hava toplantısı olacak.
Bu organizasyonun planlama ve koordinasyonunu Ankara Çerkes Derneğimizin katkı ve desteğiyle birlikte gerçekleştireceğiz. Bunun için ortak bir çalışma grubu oluşturduk ve çalışmalarımıza başladık. Etkinliklerimizin önemli paydaşları yine gençlerimiz olacak. Hem Gençlik Meclisimiz, hem derneklerimizin gençlik organları hem de tüm gençlik oluşumlarının fikir ve enerjilerinden istifade etmek istiyoruz. Sosyal medya stratejisi ve görsellerin üretilmesi gibi konularda geçen sene olduğu gibi yine imkânlarımız nispetinde profesyonel destek almayı planlıyoruz.
Bir diğer planlamamız ise soykırımı dünyaya tanıtma ilkemizin gereği olarak uluslararası platformda yapılacak bir organizasyon. Henüz kesinleşmeyen noktalar olduğu için detay vermek mümkün olmasa da olumlu gelişmeler olduğunu ve kısa süre içinde duyurmayı umduğumuzu söylemek yanlış olmayacaktır.
KAFFED’in organizasyonu dışında derneklerimiz bulundukları yerlerde çeşitli etkinlikleri yapmaktalar. Biz de bu etkinlikleri önemsiyoruz ve mümkün mertebe yerel etkinliklerin yapılmasını, yapılmakta olanların sürekli hale gelmesini arzu ediyoruz. Bu yıl da üye derneklerimizin etkinlikleri olacak. Dolayısıyla Ankara’da yaşamayanları ve gelemeyecekleri bulundukları bölgelerdeki derneklerimizin etkinliklerini takip etmeye ve katılmaya davet ediyoruz.
“Finansal etkenler İstanbul’dan daha ekonomik organizasyonlar yapma ihtiyacını ortaya çıkardı”
-Geçen sene KAFFED olarak, 21 Mayıs’ı anmak için son derece merkezi bir yer olan İstanbul Yenikapı Meydanı tercih edilmişti. Bu sene yönetim kurulu olarak sizleri Ankara’ya yönelten etkenler ne oldu?
-KAFFED Yönetim Kurulu olarak 21 Mayıs’a dair iki temel prensibimiz bulunmakta: 1) “Anma etkinliği” formatından “Hak temelli” bir bakış açısıyla Çerkes toplumunun haklı taleplerini dillendirmek ve muhatabına yöneltmek. 2) Soykırımı sadece toplumumuza değil herkese anlatmak. Yapılacak etkinliklerin yeri, içeriği ve formatıyla ilgili yönetim kurulumuz, bu iki prensip ekseninde belirlediği pozisyonunu geçtiğimiz yıl ortaya koymuştu. Bu pozisyonu özetlemek gerekirse amaç, dünyada en çok Çerkesin yaşadığı, Türkiye’nin kalbinin attığı en büyük metropolü ve medyanın merkezi olan İstanbul’da, Yenikapı miting alanında “Bunun adı soykırım” sloganımızla tarihi gerçekleri, bugüne ve geleceğe dair kaygılarımızı ve toplumumuzun haklı taleplerini seslendirmekti.
Yönetim kurulumuzun yaklaşımında bir farklılık olmamakla birlikte, bu yılın ve maalesef mayıs ayının 21 Mayıs etkinliğimizi olumsuz etkileyen kendine özgü dinamikleri ortaya çıktı. 2023, seçim yılı ve 14 Mayıs’ta yapılacak. Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin yapılacağı bu seçim muhtemelen ülkenin en tarihi dönüm noktası olacak. Tarihi olduğu kadar tartışma, kutuplaşma ve ülke gündemindeki yoğunluğu da en yüksek seviyede. Diğer taraftan milletvekilliği seçimleri 14 Mayıs’ta sona erecek olsa da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci tura kalma ihtimali var ve ikinci tur için belirlenen tarih 28 Mayıs 2023. Bu ihtimalde, en önemli miting ve propaganda çalışmalarının İstanbul’da ve hafta sonu yapıldığı gerçeğini göz önüne aldığımızda, ikinci turdan önceki son hafta sonu olan 20-21 Mayıs’ta seçim mitingi yapılması ve iki tane miting alanı olan İstanbul’da bizim etkinliğimize izin verilmeme ihtimali önemli bir risk olarak önümüzde bulunmaktaydı. Ayrıca miting yapılmayacak olsa dahi iki seçim arası toplumsal bir etkinliğe izin verilmemesi de son derece olası olarak görüldü.
Diğer bir önemli etken ise yaşadığımız deprem felaketi nedeniyle maddi imkânlarımızın kullanılacağı alanlardaki önceliğin değişmesi oldu. Zira deprem bölgesinde yaşayan insanlarımızın acil ve önemli ihtiyaçlarının karşılanması gerekiyor. Bu ihtiyaçların başında da geçici barınma geliyor ve en iyi seçenek olan konteyner yüksek maliyetli bir ürün. 21 Mayıs etkinliklerinin maliyetini düşündüğümüzde ise geçen yıl Yenikapı etkinliği için yapılan çalışmaların parasal değeri 1 milyon TL’nin üzerinde oldu. 250 bin TL civarında bir bağış toplanmakla beraber yerel yönetimler gibi paydaşların katkılarıyla giderler karşılanmıştı. Geçen yıldan bugüne fiyatların geldiği nokta dikkate alındığında maliyetin daha çok olacağı izahtan varestedir diyebiliriz. Depremden etkilenen insanlara yapılacak destekler için hem KAFFED hem de üye derneklerimiz bağış kampanyaları yaptılar ve yapmaya devam ediyor. Bu nedenlerle 21 Mayıs için bir bağış kampanyası yapmanın verimli olmayacağını ve maddi kaynaklarımızın mümkün olduğunca büyük kısmının depremden etkilenen insanlarımız için harcanmasının doğru olacağını düşündük. Böylece finansal etkenler de İstanbul’dan daha ekonomik organizasyonlar yapma ihtiyacını ortaya çıkardı.
Bu tabloyu Başkanlar Kurulumuzla değerlendirdiğimizde, dernek başkanlarımızın da aynı kaygıyı paylaştığını gördük. Yapılan istişarede İstanbul’da planlanmaması tavsiye edilmekle birlikte, alternatif olarak devletin merkezi olan ve etkinlik için birkaç alan seçeneklerine sahip Ankara ile yıllar içinde gelenekselleşerek binlerce kişinin katıldığı bir etkinlik haline gelen ve organizasyonel anlamda derneğimizin de tecrübeli olduğu sessiz yürüyüş programı nedeniyle Kayseri öne çıktı. Her iki seçeneğin de bir diğerinden baskın denecek kadar öne çıkmaması üzerine Kayseri Kafkas Derneği ve Ankara Çerkes Derneği ile yaptığımız toplantı neticesinde Yönetim Kurulumuz tarafından medyada görünürlük, ulaşım ve kitlelere ulaşma avantajı ile uzun süredir kitlesel bir 21 Mayıs etkinliği yapılmamış olması gibi gerekçelerle bu yıl etkinliklerimizin Ankara’da yapılmasına karar verildi.
“Genel seçimin 21 Mayıs’ı etkilemesinin kaçınılmaz bir olgu olduğunu düşünüyoruz”
-14 Mayıs seçim atmosferinin 21 Mayıs’ta gerçekleştirilecek olan organizasyona herhangi bir tezahürü olacağını düşünüyor musunuz?
-Seçimlerin her şeyi etkilediği bir ülkede ve ülkenin içinde bulunduğu psikolojik ortamda, yerel yönetimler başta olmak üzere organizasyona destek olması beklenen bazı muhataplarımızın önceliklerini değiştiren seçimin 21 Mayıs’ı etkilemesinin kaçınılmaz bir olgu olduğunu düşünüyoruz. Seçimin ne kadar etkili olacağı noktasında en önemli etkenlerden birisi de bir önceki soruda izah edilmeye çalışılan, seçimin ikinci tura kalma ihtimali. İstanbul’a nazaran daha düşük olsa da tüm ülke için geçerli olan kitlesel eylemlere izin verilmemesi riskinden insanların katılımına ve siyasiler ile basının ilgisine kadar birçok etkisi olacağını öngörmek yanlış olmayacaktır.
“Herkesten kurumsal ve bireysel desteklerini bekliyoruz”
-Potansiyel katılımı kaç kişi olarak öngörüyorsunuz?
-Ankara, yaşayan Çerkes ve tüm Kuzey Kafkasya halklarına mensup insanların sayısına bakıldığında potansiyeli çok yüksek bir şehir. Bu yüksek potansiyelin ne kadarının gerçekleşeceğini öngörmek mümkün olmamakla birlikte on binlerle ifade edilen bir katılım olmasını arzu ediyoruz.
Göz ardı edemeyeceğimiz ve katılımı olumsuz etkileme ihmali bulunan iki faktör var. Birincisi, 21 Mayıs planlamasına ocak ayında ağırlık vermemize, bazı hazırlıklara daha da erken başlamamıza rağmen deprem felaketi ve sonrasında yaşadığımız süreç ve birçok projenin durarak kısıtlı kaynaklarımızı tek gündeme sarf etmek durumunda kalmamız sonucu büyük vakit kaybetmemiz. Diğer etken ise ülkedeki seçim ve 21 Mayıs’ın seçimin iki turunun tam ortasında olacak olması. Bu olumsuz etkileri minimize etmek ve katılımı artırmak için sosyal medya ve kamusal alanlar başta olmak üzere her mecrada doğru çalışmalar yapılması sorumluluğumuz olarak öne çıkıyor. Bu noktada herkesten kurumsal ve bireysel desteklerini bekliyoruz. Soykırıma uğramış ve birçok haksızlığa maruz kalmaya devam eden bir halkın hak arama mücadelesinin sembolü olan 21 Mayıs etkinliğimize duyarlı tüm kesimleri davet ediyoruz.
-Teşekkür ederiz.
