Meşbaşe İshak
İshak, 28 Mayıs 1930 tarihinde Şhaşefij Köyü’nde dünyaya geldi. Doğum günü olan 28 Mayıs 2025’te, bürosunda kendisini ziyaret ettiğimizde, odasının her tarafı çiçeklerle ve hediye paketleri ile doluydu, telefonu ise hiç susmuyordu. Kuzey Kafkasya cumhuriyetlerinden başka Moskova, Leningrad ve eski Sovyetler Birliği coğrafyasının her tarafından gelen telefonlara cevap verirken, 95 yaşın çok üstünde bir enerji ile mutluluğunu gizlemiyordu.
Ayrıca, 30 Mayıs 2025 günü, Adigey Cumhuriyeti Devlet Başkanı Kumpıl Murat’ın himayesinde, Nalmes tesislerinde gerçekleşen bir şölen ile kutlamalara devam edildi. Kendisini övme söylemleri bitmek bilmiyordu.
İshak’ın dünyaya geldiği Şhaşefıj Köyü, bugün Adigey Cumhuriyeti sınırlarının dışında, Krasnodar Kray eyaleti dahilinde ve Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti bölgesine daha yakın. Soykırım savaşlarının çok şiddetli ilerlediği Batı Çerkesya bölgesinden biraz uzakta kaldığı için çok fazla tahrip edilmedi, halkın tamamı sürgüne tabi tutulmadı. Bu nedenle, İshak çocukluk dönemini doğal yaşam tarzı fazla tahrip edilmemiş bir ortamda yaşadı.
Kendisi ile özel sohbetlerimizde anlatıyordu, çocuk yaşta babasını kaybetmişti. Annesi ve büyükbabasından (dedesi) dinlediği duygusal hikâyeler ve haçeş sohbetlerinden beslenen ruhsal gelişimi, kişisel yetenekleri ile birleşince, 15-16 yaşlarından itibaren duygu ve birikimlerini yazdığı şiirlerle ifade etmeye başladı.
Ortaöğretim döneminde öne çıkan yetenekleri onu Moskova’ya taşıdı. Yükseköğrenimini tamamladıktan sonra, kendisine sunulan cazip görevler ve imkânlara karşın, içindeki sönmeyen vatan millet ateşi onu rahat bırakmıyordu. Sonunda doğduğu topraklara, anadilinin konuşulduğu halkının içine döndü.
Halkının benzersiz kültürü ve büyük acıları ile beslenen duygu ve birikimleri eşliğinde müthiş enerjisi ile yazmaya devam etti. Yazdığı şiirler, romanlar ve makaleler sadece Kafkasya’da değil, geniş Sovyetler Birliği coğrafyasında yankılanıyordu. Üstelik şiirleri ve romanlarının tamamını Adige halkının tarihi ve kültürü üzerine ve Çerkesçe (Adığabze) yazdı. Sonradan Rusça ve diğer dillere çevrildi. Bu romanlardan 6’sı Türkçeye de tercüme edilip yayımlandı. Halen de yazmaya devam ediyor.
İshak, SSCB döneminde uzun yıllar Yazarlar Birliği Başkan Yardımcılığı görevinde bulundu. Halen Rusya Federasyonu (RF) ve aynı coğrafyada yüksek saygınlığı olan bir yazarımız. SSCB zamanında aldığı büyük ödüller dışında, hak etmiş olduğu üstün hizmet nişanı altın yıldız kendisine 2021 yılında RF Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından takdim edildi.
Meşbaşe İshak, Rusya veya Avrupalı devletlerden birinin yazarı olsaydı, kuşkusuz çok daha fazla tanınır ve Nobel ödülü veya ödülleri kazanabilirdi. Bu durumda, anavatanımız Kafkasya ve mensubu olduğu siyasi coğrafyada Çerkes halkının parlayan yıldızıdır.
Nart Tur’un daveti ile 2016 yılı ekim ayında İstanbul’a gelen Meşbaşe İshak, Bilgi Üniversitesi’nin konuğu olarak düzenlenen konferansa katılmış ve üniversite çevrelerince büyük ilgi görmüştü. Bir yıl sonra Sultanbeyli Belediyesi’nin uluslararası şiir festivaline de davetli olarak katıldı.
Aslında biz kendisini Çerkes kimliği ve kültürüne olan ilgisi ve yazıları nedeniyle Türkiye’nin ünlü roman yazarı rahmetli Yaşar Kemal ile buluşturmayı planlamıştık. Ancak Yaşar Kemal’in ani vefatı nedeniyle bu planımız gerçekleşemedi.
