Çerkes dönüşü: Yarınları olanlar çoğalsın
Kosovalı Adigelerin Adigey’e Dönüş Günü, 11 yıldan beri her yıl Adigey Cumhuriyeti’nde kutlanıyor. Yugoslavya’daki iç savaş sırasında, Kosovalı Adigeler cumhuriyetimize dönerek yerleştiler. Kosovalı Adigelerin dönüşü, tüm cumhuriyetimiz halkları açısından birlikte kutlanan önemli günlerden birine dönüştü.
AC Ulusal Müzesi önünde Adigey’e dönmüş olan soydaşlarımız bir araya geldiler. Adige ulusal giysileri içinde üç genç ortaya çıktı ve toplantının başlayacağı eskiden yapıldığı gibi, geleneğe uygun bir biçimde haberciler yoluyla (гъоухэмкIэ) duyuruldu. Dzıbe Fatima içten gelen sesiyle “Selam” adlı güzel şarkısı ile kutlamayı açtı. Akşam toplantısında sorumluluk yüklenmiş olan gençlik toplulukları bir halka oluşturdular.
Dünya tarihinde yer almış bir olgu
Adigey’e dönenler günü sadece Rusya Federasyonu tarihinde değil, dünya tarihinde de önem taşıyan bir olgu. 1998 yılı 1 Ağustos’unda, Yugoslavya/Kosova Adigelerinin Adigey’e dönüşü, politik bir uluslararası anlaşma temelinde gerçekleştirilmişti. AC ile RF yöneticilerinin işbirliği ile, savaş koşulları nedeniyle ve istek dışı olarak yeryüzüne savrulmuş olan ulusumuz, bu dönüş olgusu sonucu yeniden bir araya gelmeye başlamıştı.
Adigeler açısından hiç bir dış destek ve olumlu durum yoktu, yine de AC, yerli halkının yeniden bir araya getirilmesi doğrultulu amacından sapmadı.
Adigey’e dönüş yapan Adige sayısı her yıl çoğalıyor. Bunlar Adigey ekonomisinin güçlenmesine katkı veriyorlar. Bu soydaşlarımız sağlık, eğitim ve kültürel alan gibi yaşamın birçok alanında örnek çalışmalarda bulunuyorlar. Buyurunuz, geliniz, soydaşlarımız! Hoş geldiniz! Sizler dünya tarihinde ayrı ve çok seçkin bir ad bırakmış kişiler mertebesindesiniz.
Tatlı dil, güce güç katar
AC Başbakanı Kump’ıl Murat, Devlet Başkanımız Thak’uşın Aslan ve Adigey Hükümeti adına tüm katılımcıları selamladı. Başbakan Kump’ıl, Adigey’in diasporada yaşayan soydaşlarla ilişkileri güçlendirmeyi amaçlayan bir devlet programını kabul ettiğini ve bunun büyük bir anlamı olduğunu belirtti. Program 2009-2011 yıllarını kapsıyor. RF’ nda da benzeri bir program kabul edilmiş bulunuyor. Adigey, Federal düzeyde alınmış olan kararları da dikkate alarak, soydaşlarımızı yeniden bir araya getirmeye çalışacak.
AC’ ne dönüş yapanlar artık huzur içinde bir yaşam sürdürüyorlar. Tarihimiz ve ulusal kültürümüz ulusumuzu bir araya getiren bir tutkal işlevini görüyor, böylece iyi amaçlarla bezeli bir birliktelik oluşuyor. Türkiye, Kosova, Ürdün, Suriye, İsrail ve Almanya’dan dönüş yapmış soydaş sayısı şu sıralar 700 kişi dolayında. Mefehable köyü de bir devlet tüzel kişiliği statüsüne kavuştu, yeni yeni evler inşa ediliyor.
AC üst düzey yöneticilerinin, Adigey’e dönenlere, bundan sonrası için yardımcı olmaya devam edeceklerini, günün Adige dansları eşliğinde kutlanan bir güne dönüşmesinin Devlet Başkanı Thak’uşın Aslan tarafından desteklendiği, Başbakan Kump’ıl tarafından açıklandı…
Parlamento ve yürütme organının birlikte, Adigey’e dönenlere yardım etmesi ve diğer konular da dile getirildi. 2008 yılında dönüşçülerin 19 çocuğu Adigey’de dünyaya geldi. Parlamento, çocuğu olan aileleri kutladı ve onlara armağanlar sundu…
Dönüş sırasında görevde olan ilk Devlet Başkanı Carım Aslan, 1998 yılının Adige/Çerkes Ulusu adına büyük bir önem taşıdığını, dönüşe cumhuriyetimizde yaşayan değişik uluslardan insanların katkıda bulunmuş olmalarının taşıdığı değerin tartışmasız önemde olduğunu söyledi.
11 yıl önce, soydaşlarımızın devlet tarafından Adigey’e getirilmiş olduğunu belirten Carım Aslan, “Ülkesinden kovulmuş olan (ичIыгу рафыгъэм) bir Adige topluluğuna, uluslar arası anlaşmalara dayalı dönüş hakkı sağlanmış oldu”,dedi ve başlatılmış olan bu olumlu girişimin daha da geliştirilmesini dilediğini söyledi…
Sahideko Nurbıy, Adige Mak, Çeviri: Hapi Cevdet Yıldız
Sayı : 2009 09
