Karadere köyü halkının Ataları, 1880 yılının sonlarına doğru Rus Çarlığı ile şartlı bir antlaşma yaparak, kura çekimi usûlü ile Osmanlı’ya göç kararı aldılar. Söz konusu antlaşma gereğince, kutsal bildikleri Anavatanlarındaki Pşıjıhable (Prensler beldesi) olarak bilinen beldeden 1880 yılında güç ve zor şartlar altında göç ederek Karadeniz kıyısında bulunan Tsemez (Novorossyk) limanından Trabzon’a ulaştılar. Buradan Türkiye’nin muhtelif yerlerine dağıldılar.
Karadere köyünü oluşturan Atalarımız, bu dağılma sonrası (Atalarımızın anlatımlarına göre) bir müddet İstanbul’da göçmenleri barındırma tesislerinde kaldılar. Daha sonraları Karadere köyünü oluşturan 27 aileye yerleşim yeri olarak bu günkü Hersek köyünü gösterdiler. Ancak o dönemlerde Hersek’te sıtma hastalığı baş gösterdiği ve çevre bataklık ve sazlık, hastalıklı ve yaşanılacak bir yer konumunda olmadığı için kabul görmedi.
Daha sonra, bu günkü Subaşı köyü gösterildi. Ancak bu yer de Hersek’e yakın olması nedeniyle kabul görmedi. O dönemin yetkilileri atalarımıza yer beğenmelerini söyledi. Ve 1882 yılında bu günkü Karadere köyünü oluşturdular. O dönemlerde bir çiftlik olan ve Karanlıkdere olarak bilinen bu yer, yerleşimden sonra Karadere ismini aldı.
Karadere köyünün doğusunda, Soğuksu köyüne bağlı Akçukur mahallesi bulunuyor. Güneyinde Fevziye köyü, batısında Ahmediye köyü ve kuzeyinde Geyikdere köyü bulunmaktadır.
Karadere köyü, Çerkes köyü olup, köylüler yaşantılarında örf, adet ve geleneklerinin yaşatılmasına önem vermekte ve titizlik göstermektedirler.
Karadere köyümüz, 1965 yılı önceleri hane ve nüfus bakımından oldukça kalabalık idi. Tarlalarda ekim yapılmayan alan kalmazdı. Bunun yanında inek, manda, koyun ve keçi sürüleri her hanede genellikle bulunuyordu. Okulu, camisi, köy kahvesi, yolu ve suyu ile Karamürsel ilçesinde örnek köy konumunda idi. Geçim kaynakları genellikle, hayvancılık ve tarımcılık idi. Daha sonraları köy halkı bahçeciliğe yöneldi. Eğitim ve iş koşulları nedeniyle köyden ayrılmalar oldu.
Köyümüzün her yeri yeşillik olup dört mevsimin yaşandığı doğa yapısına sahip, narenciye hariç her türlü sebze ve meyve üretimine elverişlidir.
Karadere köyü, 100 hane olup 225 nüfusa sahiptir. Karadere köyünün yeniden hane ve nüfus olarak çoğalmasının başlıca nedeni, emeklilerin köye dönüş yapmaları ve Çerkes dışı etniklerin arsa alıp yerleşmelerinden kaynaklanmaktadır.
Karadere, gelişmekte olan bir yerleşim yeridir.
Köyde, geniş arazi üzerinde bodur kiraz üreticiliği ve çeşitli süs bitkileri üretimi yapılmaktadır. Ticari firmalar da üretim işinde yerlerini almıştır.
Karadere Köyü’nün ilk kurucuları
Karadere Köyü, 27 hane Kafkas kökenli Çerkes ailesi tarafından kurulmuş olup bir aile nedenini bilmediğimiz bir nedenle geri dönmüştür. Kone (Ekinler’den). Bir kişi hastalanıp yolda yaşamını yitirmiştir.
1-Nuh oğlu Mehmet Hicret – Gunok – Özbaylar’ın Ataları.
2-Çuhu oğlu Mahmut Baştürk – Gute – Baştürkler’in Ataları.
3-Pşımafe oğlu Kasbolot – Turk Yusuf – Brand – Öztürkler’in Ataları.
4-Bağkuz oğlu İzzet Yılmaz – Şapsuğ – Yılmazlar’ın Ataları.
5-Havşır oğlu Alebi – Huvaj – Çobanlar’ın Ataları.
6-Salih oğlu Kadir Özgenç – Hunag
7-Ömer oğlu İbrahim Yılmazer – Hunag
8-Abdullah oğlu Bahkeri – Xuvaj – Çetinçelikler’in Ataları.
9-Alkes (Gemi’de hastandı ve öldü. Yunan adalarından birinde defnedildi. Koneler’den olup Ekinler’in Ataları olur.)
10-Hacıbiy Osman – Osman Çetinbağ’ın babası – Kone.
11-Hatko Muhammed – Hatko – Özgünler’in Ataları.
12-Apış Beçmız Bekir – Apış – Apışlar’ın Ataları.
13-Tsey Zekeriye Efendi – Tsey – Ayakatikler’in Ataları.
14-Ali Efendi – Tsey
15-Batko İbrahim – Çokejıu
16.Ömer oğlu Melgoş İzzet – Melgoş – Koçlar’ın Ataları.
17.Hapak Hasan İbrahim – Hapae – Kırçiçekler’in Ataları.
18-Nexay oğlu Osman – Hapae Hatko
19-Duhu oğlu Alemkeri Atbay – Çuvabğe – Atbaylar’ın Ataları.
20-Davur Zançeri – Nesli kalmadı.
21-Batıko – Batıkolar’dan – Nesli kalmadı.
22-Sarı Mustafa Humut – Nesli kalmadı.
23-Naşko – Naçko – Nesli kalmadı.
24-Hutej Mose – Nesli kalmadı.
25-Pşıj Mose – Nesli kalmadı.
26-Pşıj Muhammed – Nesli kalmadı.
Not: Bir aile geri dönüp gitmiştir.
Kaynak: Şuayip Özbay (Yunus) – 1333 (Gunok).
Karadere Köyü’ne Sonradan Yerleşenler
1-Şapsuğ – Dikbaş olanlar. Örencik’ten geldiler.
2-Avle – Tosun ve Öztoprak olanlar. Aktoprak’tan.
3-Jançat – Canket olanlar. Aktoprak’tan.
4-Pşijı – Çevik olanlar. Aktoprak’tan.
5-Xuvaj – Sadıç, Üst ve Şentürk olanlar. Aktoprak’tan.
6-Xoşe – Özer (Ramazan). Aktoprak’tan.
7-Tsey – Çeviker olanlar. Fevziye’den.
8-Çemguy – Kızıldağ olanlar. Örencik’ten.
Karadere köyümüz kurucuları, bir müddet sonra bu günkü caminin bulunduğu yerin batı tarafına, o günün koşullarına uygun, Çiti’den yapılma, mihrabı önden çıkıntılı, toprak sıvalı bir cami yaptılar. Yanına ağaçtan küçük bir minare kondurdular.
Fakat imamlık yapacak durumda din bilgisi olan köyde kimse yoktu. Bu nedenle, Anavatanlarından tanıdıkları ve Aktoprak köyüne yerleşenlerden İmam Hasan Efendi’ye (Yefendi Kerim Akçan’ın babası) imamlık için teklif götürdüler. O da, 8-10 aile yakını olduğunu, onların da köye kabul edilmesi durumunda gelebileceğini söyledi. Atalarınız bu teklifi kabul ettiler ve İmam Hasan Efendiile birlikte; Avle, Tatej (Keskin olanlar), Jançat ve Xuvajlar bu şekilde köye yerleşmiş oldular.
Daha sonraları imamlık yapan Küçük İbrahim (Pşıjı Çevik), Türkçe bilmediği için Cuma ve Bayram namazlarında Çerkesçe (Adıgece) vaaz verirdi.
Nesli Kalmayanlar
Davur – Hakurne – Hutejnar – Hapepx – Meretko
Derleyen: Gute Fikri Baştürk
NOT: Ağustos sayısında tanıtımını yayınladığımız Hacıkara köyü, mizanpaj aşamasındaki bir hata sonucu yanlışlıkla Hacılar olarak yer almıştır. Derleyen Filiz Çelik, okuyucularımız ve köy halkından özür dileriz.
Sayı : 2009 09
Yayınlanma Tarihi: 2009-09-01 00:00:00
