Karaçay-Malkar Mitolojisinin Destan Kahramanları

0
639
Prof. Dr. Ufuk Tavkul tarafından hazırlanan “Nartlar-Karaçay-Malkar Mitolojisinin Destan Kahramanları” isimli kitap Türk Dil Kurumu Yayınları arasında çıktı.
“Karadeniz ile Hazar Denizi arasında 1.100 kilometre boyunca bir duvar gibi uzanan sarp ve yüksek Kafkas Dağları, tarihten günümüze pek çok kavim, millet ve halka ev sahipliği yaparken, bu dağlarda yaratılan zengin kültürün de günümüze kadar korunarak gelmesinde en önemli rolü oynamıştır. Yüzyıllar boyunca bir arada yaşayan Abhazlar-Abazalar, Adige (Çerkes) boyları, Karaçay-Malkarlılar, Osetler, Çeçen-İnguşlar, Kumuklar, Lezgiler, Avarlar, Laklar, Dargılar farklı etnik kökenlerden gelseler ve birbirinden tamamen farklı dillerde konuşsalar da, Kafkas Dağları’nda sürdürdükleri ortak hayat tarzı neticesinde birbirlerine yakınlaşmışlar, evlilik, göç, ticaret gibi sosyo-ekonomik sebeplerle etnik yönden birbirleriyle karışırlarken, Kafkas Kültürü adını verdiğimiz ortak bir kültürün etrafında birleşmişlerdir.
Nart destanları yeryüzünde tek bir millete yahut halka ait olmayıp, değişik dillerde konuşan pek çok halkın ortak kültürel mirası olması açısından tek örneği teşkil etmektedir. Kafkasya halklarını ortak bir kültürel kimlik etrafında toplayan Nart destanları, Kafkas kültürünün olduğu kadar Kafkas mitolojisinin de sembolü sayılmaktadır. Nart destanlarının doğup gelişmesinde Kafkas kültür dairesine mensup bütün Kafkas halklarının payı vardır. Dolayısıyla Nart destanları Karaçay-Malkarlıların olduğu kadar, Abhazların, Adigelerin (Çerkeslerin), Osetlerin de milli destanıdır.
Abhaz, Adige ve Oset Nart destanları konusunda Türkiye’de çeşitli kitaplar yayımlanmakla birlikte, Nart destanları açısından zengin bir mirasa sahip Karaçay-Malkarlıların Nart destanları ile ilgili bir kitabın eksikliği hissedilmektedir. Hazırladığımız kitap bu konudaki eksikliği doldurmayı hedeflerken, Karaçay-Malkar Nart destanlarının diğer Kafkas halklarının Nart destanları ile mukayese edilmesini sağlamayı, bu arada Türk mitolojisi ile ilgili araştırmalara da kaynak teşkil etmeyi amaçlamaktadır.”

Sayı : 2011 11