IV . Bölüm
Kan kokuyordu gökyüzü, Afrika ağlıyordu yine… İnsanlık tarihi, bir soykırımın izlerini ne yazık ki başka bir soykırımla kapatma öyküleriyle doludur. Ancak Afrika’nın gökleri ve toprağı bu acıyı, bu şiddeti artık kanıksadı. Ne kadar kan da koksa gökleri, Afrika Ana ağlasa da sessizce; beyaz adamın zulmü bitmedi.
Tarihler 1904-1907 yıllarını gösterirken, emparyalist Avrupa gücünü Afrikayı zincirlemek, ezmek ve sömürmek amacıyla kullanıyordu. Afrika’nın sömürgeleştirilmesinde Alman İmparatorluğu geç kalmış gibiydi. Ancak ona da yer vardı. Bugünkü Namibya, Kamerun, Togo ve Tanzanya, Alman İmparatorluğu’nun Afrika’daki oyun sahasıydı. Ancak Togo haricindeki sömürgeler hem kendine yeterli değildi hem de elde tutmak için muazzam bir kaynak aktarılıyordu.
Herero and Namaqua Soykırımı, sömürgeciAlman hükümetinin yerli Herero ve Nama Halklarına karşı uygulamış olduğu toplu cezalandırma ve ırkçı imha kampanyasıdır. Ne yazık ki günümüzde diğer soykırımların gölgesinde kalmışsa da 20. yüzyılın ilk soykırımı olarak kabul edilmektedir..[ 1][2][3][4][5]
Ocak 2014 tarihinde Maharero önderliğindeki Herero halkı, sömürgeci Alman yönetimine başkaldırdı. Ağustos ayında alman generali von Trotha, Waterberg Savaşı’nda isyanı bastırdı ve çoğunluğunu, susuzluktan ölecekleri Omaheke çölüne sürdü. Ekim ayında ise Nama halkı da ayaklanmıştı.
Herero halkından 24-100 bin kişi, Nama Halkından da 10 bin kadar insan, açlık ve sussuzluktan can verdi. [6][7][8][9][10][11] Ancak iddialar daha da acımasızdı: Alman Hükümeti bu iki halkı imha edebilmek için çöl kuyularını zehirlemişti. [12][13]
1985 yılında, “Whitaker Raporu” ile Birleşmiş Milletler Güney Batı Afrika’da, Herero ve Nama halklarına karşı sistemli bir soykırım uygulandığı konusunda bir raporu sundu. 2004 yılında Alman Hükümeti soykırımı tanıdı ancak kurbanların torunlarına tazminat ödemeyi reddetti. [14]
Herero Halkı, “Damaraland” olarak bilinen bölgede yaşayan yarı göçebe sığır çobanlarıydı. 1883 yılında Afrika’nın paylaşılması sırasında Franz Adolf Eduard Luderitz, bölgede Angra Pequena körfezi yakınlarında yerel bir şeften bir kıyı şeridini Almanya için satın aldı. Ancak kısa sürede Almanya, bölgenin tamamı üzerine hakimiyet sağlayacaktı..[15] (Ç.N. # Vatan toprağının, kısa vadeli çıkarlar uğruna yabancılara satılmasının bedelini, bugün Filistinliler de yaşamaktadır. )
Bu dönemde bu alana sadece beyaz Almanlar yerleşebiliyordu.[16] Komşu Herero halkının şefi Kameharero, durumun vehametini farkedip farklı aşiretleri birleştirmeye çalıştı. Ancak İmparatorluk Koloni Valisi Göring, (Nazi Kumandanı Hermann Göring’in babası) gerek komşu aşiretlere, gerek Herero’ya saldırmaya, gizli anlaşmalar yapmaya devam ederek 1890 yılına kadar bölgedeki Alman otoritesini sağlamlaştırdı. [17] Herero liderleri özellikle Almanların işlediği cinayet ve kadınlara uygulanan tecavüzleri defalarca bildirmesine rağmen bir sonuç alınamadı. [18]
Üstelik Alman idaresi altında yerliler, köle işçi sınıfına dahil edilmişti. [21]:19, 34, 50, 149[22][23][24][25][26]
Gelecek on yıllık periyod içinde Herero ve Nama’ların kaynakları ve hayvan sürüleri, Alman kolonistlerin eline geçmişti. [21]:57
1903 yılında bazı Nama aşiretleri, kralları Hendrik Witbooi’nin liderliğinde isyana başladılar. Bu Alman yönetimi için kabul edilemez beklenmedik bir durumdu. Kısa bir süre sonra 1904 Ocak ayında önermli bir Herero katılımı oldu. İsyan büyüyordu.
Önemli problemlerden biri toprak haklarıydı. Herero halkı, 130 bin km2’lik ülkelerinin sadece dörtte birine hakimdi. Otavi trenyolunun tamamlanmasıyla, kıyıdan iç bölgelere doğru Alman kolonizasyonu tamamlanmış oldu. [21]:60 [28] [29]
Hukuki açıdan ise; tam bir eşitsizlik hüküm sürüyordu. 7 Afrikalının tanıklığı, 1 Beyaz adama denkti.
Herero ve Nama halkları üzerindeki mali borçlar çok fazlaydı ve ödeme problemleri nedeniyle hayvanlarına ve kısıtlı ekonomik kaynaklarına el konulabiliyordu.
Ağustos 1904’te Alman güçleri; Herero ve Nama’ların toplam 5 bini geçmeyen isyancılarının üzerine saldırdı. Saldırıdan sağ kalanlar çöle doğru sürüldü. Sağ kalan bu insanlar İngiliz kontrolündeki Bechunaland’a ulaşma ümidiyle yola çıkan 1000 kadar insandı.
Alman Kayser’i tarafından görevlendirilen General Lothar von Trotha’nın Hererolara yazdığı mesaj şöyledir.
“Ben, Alman kuvettlerinin muzaffer komutanı, bu mektubu Herero halkına gönderdim… Bilesiniz ki tüm Hererolar burayı terkedecektir.
Alman sınırları içinde bulunacak silahlı ya da silahsız her Herero, bir hayvanla beraber olsun olmasın, vurularak öldürülecektir. Şu andan itibaren karınızı ya da çocuğunuzu da bu topraklarda istemiyoruz. Onları da ya süreceğim ya da vuracağım. Hererolarla ilgili kararım budur.”
Alman idaresi ve soykırım yıllarında;
~ Yerli kadın ve çocuklar, Alman erkeklerinin cinsel saldırılarına maruz kaldı.
~ Melez çocuklar ve ölen yerliler, Alman bilimadamlarının deneylerinde denek oldu.
~ 11-12 Ağustos 1904’te Alman ordu güçleri, kadın ve çocukları acımasızca katletti. ~ 1985 BM Whitaker Raporu’na göre, 65,000 Herero (nüfusun %80’i) ve 10,000 Nama’nın (nüfusun %50’si) 1904-1907 arasında öldüğü ya da öldürüldüğü bilinmektedir.
~ Alman İmparatorluğu’nun 19,000 kişilik kuvvetinden savaş sonundaki kayıplar aşağıdaki gibidir: ~ 676 çatışmalarda, ~ 76 kayıp, ~ 689 bulaşıcı hastalıklardan dolayı öldü.
Almanca Metinler
1. “Ich kenne genug Stämme in Afrika. Sie gleichen sich alle in dem Gedankengang, dass sie nur der Gewalt weichen. Diese Gewalt mit krassem Terrorismus und selbst mit Grausamkeit auszuüben, war und ist meine Politik. Ich vernichte die aufständischen Stämme mit Strömen von Blut und Geld. Nur auf dieser Aussaat kann etwas Neues entstehen, was Bestand hat.” 2. “Ich, der große General der Deutschen Soldaten, sende diesen Brief an das Volk der Herero. Die Herero sind nicht mehr deutsche Untertanen. Sie haben gemordet und gestohlen, haben verwundeten Soldaten Ohren und Nasen und andere Körperteile abgeschnitten, und wollen jetzt aus Feigheit nicht mehr kämpfen. Ich sage dem Volk: Jeder, der einen der Kapitäne an eine meiner Stationen als Gefangenen abliefert, erhält tausend Mark, wer Samuel Maharero bringt, erhält fünftausend Mark. Das Volk der Herero muss jedoch das Land verlassen. Wenn das Volk dies nicht tut, so werde ich es mit dem Groot Rohr dazu zwingen. Innerhalb der Deutschen Grenzen wird jeder Herero mit und ohne Gewehr, mit oder ohne Vieh erschossen, ich nehme keine Weiber oder Kinder mehr auf, treibe sie zu ihrem Volke zurück, oder lasse auf sie schießen. Dies sind meine Worte an das Volk der Herero. Der große General des mächtigen Deutschen Kaisers.” 3. “Dieser Erlaß ist bei den Appells den Truppen mitzuteilen mit dem Hinzufügen, daß auch der Truppe, die einen der Kapitäne fängt, die entsprechende Belohnung zu teil wird und daß das Schießen auf Weiber und Kinder so zu verstehen ist, daß über sie hinweggeschossen wird, um sie zum Laufen zu zwingen. Ich nehme mit Bestimmtheit an, daß dieser Erlaß dazu führen wird, keine männlichen Gefangenen mehr zu machen, aber nicht zu Grausamkeiten gegen Weiber und Kinder ausartet. Diese werden schon fortlaufen, wenn zweimal über sie hinweggeschossen wird. Die Truppe wird sich des guten Rufes der deutschen Soldaten bewußt bleiben.”[43][44]
Dokümanlar
• Rachel Anderson, Redressing Colonial Genocide Under International Law: The Hereros’ Cause of Action Against Germany, 93 California Law Review 1155 (2005).
• Clark, Christopher (2006). Iron Kingdom: The Rise and Downfall of Prussia 1600–1947. Cambridge: Belknap Press of Harvard. p. 776. ISBN 0-674-02385-4. • Exterminate all the Brutes, Sven Lindqvist, London, 1996.
• “A Forgotten History-Concentration Camps were used by Germans in South West Africa”, Casper W. Erichsen, in the Mail and Guardian, Johannesburg, 17 August 2001.
• Genocide & The Second Reich, BBC Four, David Olusoga, October 2004
• German Federal Archives, Imperial Colonial Office, Vol. 2089, 7 (recto) • “The Herero and Nama Genocides, 1904-1908”, J.B. Gewald, in Encyclopedia of Genocide and Crimes Against Humanity, New York, Macmillan Reference, 2004.
• Herero Heroes: A Socio-Political History of the Herero of Namibia 1890 – 1923, J.B. Gewald, Oxford, Cape Town, Athens, OH, 1999.
• Let Us Die Fighting: the Struggle of the Herero and Nama against German Imperialism, 1884-1915, Horst Drechsler, London, 1980.
• “The Revolt of the Hereros”, Jon M. Bridgman, Perspectives on Southern Africa, Berkeley, University of California, 1981.
• A probable source for much of this information is Isabell Hull’s Absolute Destruction: Military Culture and the Practices of War in Imperial Germany (Ithaca: Cornell University Press, 2005). Parts of this entry are nearly word-for-word summaries of Hull’s analysis.
• Hull, Isabel (2005) “The Military Campaign in German Southwest Africa, 1904-1907. Bulletin of the German Historical Institute Issue 37, pp. 39-49.
• Zimmerer, Jürgen (2005) “Annihilation in Africa: The ‘Race War’ in German Southwest Africa (1904-1908) and its Significance for a Global History of Genocide.” Bulletin of the German Historical Institute Issue 37, pp. 51–57.
• Absolute Destruction: Military Culture And the Practices of War in Imperial Germany by Isabel V. Hull Cornell University Press 2006
• Mohamed Adhikari, “’Streams Of Blood And Streams Of Money’: New Perspectives on the Annihilation of the Herero and Nama Peoples Of Namibia, 1904-1908,” Kronos: Journal Of Cape History 2008 34: 303–320
• The war and massacre is significantly featured in The Glamour Of Prospecting,[1] a contemporary account by Frederick Cornell of his attempts to prospect for diamonds in the region. In the book he describes his first hand accounts of witnessing the concentration camp on Shark Island and other aspects of the genocide
Kaynaklar
1. Olusoga, David and Erichsen, Casper W (2010). The Kaiser’s Holocaust. Germany’s Forgotten Genocide and the Colonial Roots of Nazism. Faber and Faber. ISBN 978-0-571-23141-6
2. Levi, Neil; Rothberg, Michael (2003). The Holocaust: Theoretical Readings. Rutgers University Press c. p. 465. ISBN 0-8135-3353-8.
3. Mahmood Mamdani (2001) When Victims Become Killers: Colonialism, Nativism, and the Genocide in Rwanda, Princeton University Press, Princeton ISBN 978-0-69105-821-4
4. Allan D. Cooper (2006-08-31). “Reparations for the Herero Genocide: Defining the limits of international litigation”. Oxford Journals African Affairs.
5. “Remembering the Herero Rebellion”. Deutsche Welle. 2004-11-01.[dead link]
6. Jeremy Sarkin-Hughes (2008) Colonial Genocide and Reparations Claims in the 21st Century: The Socio-Legal Context of Claims under International Law by the Herero against Germany for Genocide in Namibia, 1904-1908, p. 142, Praeger Security International, Westport, Conn. ISBN 978-0-31336-256-9
7. A. Dirk Moses (2008) Empire, Colony, Genocide: Conquest, Occupation and Subaltern Resistance in World History, Berghahn Books, NY ISBN 978-1-84545-452-4
8. Dominik J. Schaller (2008) From Conquest to Genocide: Colonial Rule in German Southwest Africa and German East Africa, p. 296, Berghahn Books, NY ISBN 1-8454-5452-9
9. Sara L. Friedrichsmeyer, Sara Lennox, and Susanne M. Zantop (1998) The Imperialist Imagination: German Colonialism and Its Legacy, p. 87, University of Michigan Press ISBN 978-0-47209-682-4
10. Walter Nuhn (1989) Sturm über Südwest. Der Hereroaufstand von 1904, Bernard & Graefe-Verlag, Koblenz ISBN 3-7637-5852-6.
11. Marie-Aude Baronian, Stephan Besser, Yolande Jansen (2007) Diaspora and Memory: Figures of Displacement in Contemporary Literature, Arts and Politics, p. 33, Rodopi ISBN 978-1-42948-147-2
12. Samuel Totten, William S. Parsons, Israel W. Charny (2004) Century of Genocide: Critical Essays and Eyewitness Accounts, Routledge, NY ISBN 978-0-20389-043-1
13. Dan Kroll (2006) Securing Our Water Supply: Protecting a Vulnerable Resource, p. 22, PennWell Corp/ University of Michigan Press ISBN 978-1-59370-069-0
14. “Germany admits Namibia genocide”. BBC News. 14 August 2004. Retrieved 2008-04-23.
15. Tejas, Aditya (9 July 2015). “German Official Says Namibia Herero Killings Were ‘Genocide’ And Part Of ‘Race War’”. International Business Times. Retrieved 13 July 2015.
16. “Deutsche Kolonialverbrechen: Bundesregierung nennt Herero-Massaker erstmals “Völkermord”” (in German). Spiegel Online. 13 July 2015. Retrieved 13 July 2015.
17. Jan-Bart Gewald (1998) Herero heroes: a socio-political history of the Herero of Namibia, 1890-1923, James Currey, Oxford ISBN 978-0-82141-256-5
18. Peace and freedom, Volume 40, Women’s International League for Peace and Freedom, page 57, The Section, 1980
19. Dierks, Klaus (2004). “Biographies of Namibian Personalities, M. Entry for Maharero”. klausdierks.com. Retrieved 10 June 2011.
20. Marcia Klotz (1994) White women and the dark continent: gender and sexuality in German colonial discourse from the sentimental novel to the fascist film, Thesis (Ph. D.) — Stanford University, p. 72: “Although records show that Herero leaders repeatedly complained that Germans were raping Herero women and girls with impunity, not a single case of rape came before the colonial courts before the uprising because the Germans looked upon such offences as mere peccadilloes.”
21. Dierks, Klaus (2004). “Biographies of Namibian Personalities, M. Entry for Samuel Maharero”. klausdierks. com. Retrieved 10 June 2011.
22. “A bloody history: Namibia’s colonisation”, BBC News, 29 August 2001
23. Bridgman, Jon M. (1981) The Revolt of the Hereros, California University Press ISBN 978-0-52004- 113-4
24. E.D. Morel (1920) The Black Man’s Burden, pp 55, 64 & 66, B.W. Huebsch, New York
25. Hull, Isabel V. (2005) Absolute Destruction: Military Culture and the Practices of War in Imperial Germany, Cornell University Press, NY ISBN 978-0-80144-258-2
26. Bley, Helmut (1996) Namibia under German Rule, pp. 10 & 59, LIT, Hamburg ISBN 978-3-89473-225-7
27. Baranowski, Shelley (2011) Nazi Empire: German Colonialism and Imperialism from Bismarck to Hitler, pp. 47-9, 55-6 & 59, Cambridge University Press ISBN 978-0-52185-739-0
28. Steinmetz, George (2007) The Devil’s Handwriting: Precoloniality and the German Colonial State in Qingdao, Samoa, and Southwest Africa, University of Chicago Press ISBN 978-0-22677-244-8
29. Frank Robert Chalk, Kurt Jonassohn (1990) The History and Sociology of Genocide : Analyses and Case Studies, Montreal Institute for Genocide Studies, Yale University Press 1990 ISBN 978-0-30004- 446-1
30. Drechsler, Horst (1980) Let Us Die Fighting: the struggle of the Herero and Nama against German imperialism (1884-1915), Zed Press, London ISBN 978-0-90576-247-0
