Ramazan Tlemeşok
1958 yılında Teuçejski bölgesi Edepsukay’da doğdu. İki yüksek okul bitirdi. Polis Albay (Rusya emniyetinde bir rütbe). 13 yıl boyunca pasaport ve vize dairesi başkanlığı yaptı. Sağlıklı yaşamı savunan bir judo ustasıdır.
AİF-Adigey Gazetesi, 2015 yılının Aralık ayında istifa eden Adigey Cumhuriyeti Adıge Xase Başkanı Adam Bogus’un ardından Xase’nin başına getirilen Ramazan Tlemeşok ile bir röportaj yaptı.
-Zor bir dönemde Adıge Xase başkanı oldunuz. Çalışmalarınızda hangi sorunlara odaklanacaksınız?
-Geleneklerin, dilin ve kültürün korunması, diasporadaki soydaşlarımızla çalışmalar yapmak, anavatana dönenlerin Rusçayı öğrenip adapte olmaları gibi konularla ilgili olarak Rusya Anayasası kapsamı içinde faaliyetler yürütmek…
Bunlara ilaveten gençlerin spor etkinliklerine katılımını sağlamak. Çok uzun süredir judo ile ilgileniyorum. Sporun verdiği disiplin zorluklara karşı direnmenize yardım eder. Spor, insanları güçlü ve olgun kılar.
Bu konuda çok şanslıydım, güçlü insanlarla tanıştım. Bunlardan biri 20. yüzyılın en iyi antrenörü ve farklı yıllarda olimpiyat yıldızları çalıştırmış olan Yakub Koblev idi. Eğer tanınmış boksörlerimiz, atıcılık, bisiklet binciliği, futbol, güreş gibi dallarda olimpiyat şampiyonlarımız olmasa gençlere kim ustalık dersleri verirdi?
Manevi hipnoz
-Öyleyse radikal İslam vaizleri gençlerin gönlünü ve aklını nasıl çelebildi? Bu gençlerin içinde Adigey’den olanlar da var.
-Belli bir noktada, sanırım 90’larda gençlerimizi kaybettik. Manevi propagandaya her zaman direnemezler. Bu olay bugün başlamadı, yirmi yıl önce başladı. Dışarıdan gelen her şeye hayranlık duyuyorduk, bize aslında ne sunulduğunu çok az düşünüyorduk.
90’lı yıllarda ülkelerde sadece düşük kaliteli mallar ithal edilmedi, dışarıdan vaizler de geldi. Her şey şaşırtıcı ve güzel görünüyordu bize… Elbiseler sanat eseri, her kelime mutlak gerçek gibiydi. Böylece bizi etnikler arası çatışmaya itmek için Orta Doğu ve Kafkasya’da radikal İslamı dayatmaya başladılar. Ne kadar çok zaman kaybettiğimizi ancak şimdi anlayabiliyoruz.
Pasaport ve vize dairesi başkanlığı yaptığım dönemde bu tip vaizlerle çok karşılaştık, vize vermemek için tüm yasal yolları kullanmak zorunda kaldık.
-Adıge Xase gençler için neler yapabilir?
-Sovyetler Birliği dağıldığında Rusya yine her halkın kendi kültürünü, dilini, geleneklerini ve ahlak kurallarını koruduğu çokuluslu bir devlet olarak kaldı. Bu anlamda çocuklarımıza Xabze’yi aşılamalıyız. Sportif, kültürel ve etnik festivaller, Adıgey’de tarihi turlar gerçekleştirerek gençleri Xabze’nin temel öğelerine alıştırabiliriz.
Adıgey’deki Kazakların, askerliğe hazırlanmaları ve sportif faaliyetler için gençleri yaz aylarında eğitim kamplarına yollamaları bu anlamda değerli bir tecrübedir. Ayrıca ülkemizde birçok genç yollarda bıkıp usanmadan motosiklet sürüyor. Neden motor sporları ile ilgili bir müsabaka düzenlemiyorlar mesela? Adıge Xase üyeleri bu fikri destekliyor ve ve bu konuda fon ayırmaya hazır…
Çocuklarımıza Çerkeslerin gerçek kültürünün ne olduğunu göstermeliyiz. Adıgey’de radikal dine yer olmadığını göstermeliyiz.
-Suriye’den gelen Çerkeslerle ilgili ne gibi çalışmalar yapmayı planlıyorsunuz?
Suriye’den gelen Çerkesler savaşın ne olduğunu birinci ağızdan biliyorlar.
Yeni gerçekliğe alışmakta zorlanıyorlar, Rusya yasaları, Rus dili ve kültürüne aşina değiller. Yasal yardım, Adıgey’e uyum sağlama, Adıgey Devlet Üniversitesi’nde dil kursları düzenlenmesi ve iş bulunması gibi konularda Adıge Xase destek sunuyor. (adigea.aif.ru)
Çeviri: Serap Canbek