Değerli okurlarımız,
Ahmet Cevat Benk’in hazırladığı bu araştırma dosyasında; Türkiye’de yaşayan Çerkeslerin yerleşimleri, tarihçeleri, nüfusları, ekonomileri, asimilasyon karşısındaki kayıpları gibi bilgiler paylaşılıyor.
Sizler de yaşadığınız bölgelerden ya da başka illerden bu konuyla ilgili arşiv bilgilerini ulaştırarak katkıda bulunabilirsiniz.
ahmetcevatbenk@gmail.com
Tarihçe
Bolu ili, Batı Karadeniz Bölgesi’nde Ankara-İstanbul karayolunun 217. kilometresinde yer almaktadır.
Bolu, çok sayıda Çerkes göçü almış bir il iken, Düzce ilçesinin 1999 yılında il olması ile köylerin %99’u Düzce ili sınırlarında kalmıştır.
Bolu iline bağlı sadece bir Çerkes köyü bulunmaktadır. Köy halkı, Kuban Irmağı’nın sol kıyı şeridinde Obur Dağı’nın eteğinde kurulu olan Mamur Köyü’nden önce Romanya’nın Köstence bölgesine (Dönemin Osmanlı toprakları), daha sonra Trakya bölgesinde Çerkesköy’e, bilahare Bolu ilinin 15 km batısındaki Elmalık Köyü’ne iskân edilen Hatukoy Çerkeslerindendir.
Osmanlı arşiv kayıtlarında yer alan belgelere göre Köstence’den nakil, Hicri 29.06.1276, Miladi takvime göre ise 28 Mayıs 1859 yılında yapılmış (bknz. BOA..MKT.MHM. Yer bilgisi 175-75). Naklin, Çarlık Rusya’sı-Abzeh savaşı sırasında yapıldığı anlaşılmaktadır. 1859 yılında Çarlık Rusya’sının Çerkesya’yı işgali ve akabinde yaşanılan çatışmalar, aynı yıl yoğunlaşan Çarlık Rusya’sı-Abzeh savaşı sırasında Rusların bölgedeki tüm Çerkesleri tehdit etmesi ve köylere saldırması sonucu, bölgede yaşayan Hatukoyların Osmanlı’ya göç etme kararına neden olmuştur.
Köye yerleşenlere önderlik eden kişiler Pedis sülalesinden olduğu için köyün adı Pedisey (Pedsiye) diye adlandırılmıştır. Köy nüfusunun bir bölümü 1 yıl sonra köyden ayrılarak Kayseri iline bağlı Pınarbaşı ilçesine bağlı Akören, Aygörmez, Kuşçular ve Devederesi köylerine yerleşmişlerdir. Bu köylerden Akören Köyü, Osmanlı döneminde Pedisey, Devederesi ise Pediseyij adını almıştır.
Elmalık Köyü 100 hane olarak kurulmuştur. Nüfusun %40’ı tam zamanlı olarak köyde yaşamakla birlikte %60’ı köy dışında yerleşik olup yaz mevsiminde köyde yaşamaktadır.
Coğrafya
Elmalık Köyü, Köroğlu Sıradağları üzerinde, Bolu ilinin batısında, il merkezine 15 km mesafede olup ormanlık bir alanda yer almaktadır. Köy, Bolu Dağı tüneline Ankara yönünde oldukça yakın bir mesafededir. 
Ekonomi
Köy ormanlık ve dağlık bir alanda olduğundan tarım arazileri geniş değildir. Bu nedenle büyük ölçekli tarım yapılmamaktadır. Kısmen hayvancılık gelişmiştir. Köyde yükseköğrenim gören insan sayısı çok fazladır. Tarım arazilerinin sınırlı oluşu nüfusun büyük bölümünü memur olmaya zorlamıştır. Köy 1985 yılından sonra oldukça fazla göç vermiştir.
Kültür
Adige dilini bilenler genel olarak 50 yaş üstüdür. Köyde yaşayan gençler arasında dil bilenler vardır. Düğünler Çerkes geleneklerine göre yapılır. Enstrüman olarak mızıka ve akordeon kullanılır.
Yabancılarla evlilik yaygın değildir, genel olarak eğitim için il dışına gidip yerleşenlerde görülmektedir. Asimilasyondan köyün tamamı etkilenmiştir.
Köyde yaşayan sülaleler
Köyün tamamı Hatukoy Çerkeslerinden oluşmaktadır.
Edwarko, Hamışko, Mastırbin, Mastırko, Tamzoq.
