Amazara ‘Nartların Yankısı’
Dünya Abaza Kongresi’nin (DAK) ve Alaşara Vakfı’nın manevi miras projesi “Amazara”nın (Hazine), seçtiği ikinci miras alanı “halk şarkıları” oldu.
Otar Huntzaria Halk Enstrümanları Orkestrası tarafından seslendirilen Abhaz halk şarkısı “Нарҭаа Рышҭыбжь” (Nartların Yankısı) videosu genç ve ünlü Abhaz film yapımcısı Daut Logua tarafından yönetildi. Bu çalışma için “Huntsaria Orkestrası” üyelerine Sohum’daki “Moda-tex” atölyesinde özel bluzlar dikildi.
DAK Kadın Kolları Başkanı Geta Ardzınba, ilk günlerden itibaren aktif olarak videolar hazırlıyor. “Amazara” projesinin özünde benzersiz olduğuna inanıyor ve Abhaz-Abaza halkının manevi mirası üzerine bu kadar büyük ölçekli bir projenin ilk kez uygulandığına dikkat çekiyor.
Ardzınba, DAK ekibinin her videoda yaptığı çalışmaların bazı ayrıntılarını anlattı:
“Her şeyden önce tanınmış profesyonelleri projeye çekmek gerekiyor.Görev, bir ekipte olabildiğince fazla videoyu en ilginç şekilde sunabilecek uzmanları bir araya getirmektir ve görsel olarak çok güzel bir çalışma çıkması gerekir. Sunumun özel olması önemlidir. Tüm uzmanlar tereddüt etmeden kabul etti, bu yüzden onlara minnettarız.”
Amazara projesinin ilk miras alanı olarak “dans” seçilmişti. (www.abaza.org)
Ажәамаана (иеилызкаауа рзы)
Kıssadan hisse (Anlayana)
Аҳ Ҳарун Решьиди,ирҵаҩы адырҩы Шьакьикьи еицәажон…
-Шьакьикь; Саҳ ухацкы, иаҳҳәап сакара еиҵых-дук аҟны умҩа уцәыӡит. Аӡба уакны уԥсуа уалагеит. Убри аамҭаз аӡә даацәырҵны иику ҵәцак азна аӡы азы,шаҟа ԥара иуҭои?..
-Аҳ дыччо, иахьынӡаиҭаху исҭоут.
-Шьакьикь; Убри ҵәцак аӡы азы, умазаара абжьа иҭаххар иуҭоума?..
-Аҳ; исҭоут..
Шьакьикь иажәа абас инациҵеит, Иаҳҳәап; умазаара абжьа зыхҭнуҵаз ҵәцак аӡы ужәит,уԥсы еивугеит Аха иужәыз аӡы узкамҭо уеиҵакуа еиҭа аԥсра уалагар, нас аӡә даацәырҵны уи аӡкамҭара ахәшә Сара исымоуп Аха, иаанхаз умазаара сҭахуп иҳәар иҟоуҵои?..
-Аҳ; дмааиԥхәыцӡакәа, иаанхазгьы исҭоут,сыԥсы еиқәсырхоит иҳәеит.
-Шьакьикь; ус акәзар Саҳ ухацкы; раԥхьа иужәыз,нас рымӡла икауҭаз, ҵәцак аӡы иаԥсам умазаара уақәымгәыӷын, аӡәгьы иҿаԥхьа умал, уԥара,умазаара ала умҽахәан, умҽырбан…
***
Kral Harun Reşid ve öğretmeni bilgin Şakik konuşuyorlardı…
Şakik: “Kral hazretleri, diyelim ki uçsuz bucaksız bir çölde yolunu kaybettin. Susuzluktan ölmek üzereyken elinde bir bardak su ile biri çıksa kaç para verirdin?”
Kral gülerek; “Ne kadar isterse”…
Şakik: “O bir bardak su için, tüm malvarlığının yarısını verir miydin?”
Kral: “Verirdim.”
Şakik sözlerine şöyle devam eder:
“Diyelim ki, malvarlığının yarısını verip aldığın bu bir bardak su, sana nefes aldırdı, ölümden kurtardı fakat bir müddet sonra içtiğin suyun bir kısmını idrar olarak atman gerekli… Ama idrarını yapamayıp şiştin, bu nedenle de ölümle burun buruna gelsen, o anda biri çıkıp ‘Bu hastalığın ilacı bende var ama sana vermek için malvarlığının kalan yarısını istiyorum’ dese ne yaparsın?”
Kral “Hiç düşünmeden onu da verip canımı kurtarırım” deyince Şakik şöyle karşılık verir: “Öyleyse Kral Hazretleri, önce içtiğim, sonra idrar olarak döktüğün bir bardak su kadar değeri olmayan zenginliğine güvenme. Kimsenin karşısında malvarlığın ve paranla övünüp böbürlenme…”
Çeviri: İrfan Ahocba (Ирфан Ахәаҷба)
Belgesel film
Rusya’nın ünlü yapımcı ve sunucularından Pierre Brochet (30 yıldır Rusya’da yaşayan bir Fransız) ile çalışan film ekibi Abazalar hakkında bir belgesel hazırlamak için Karaçay-Çerkes’e gitti.
Film yönetmeni Anna Moiseenko, Karaçay-Çerkes’teki Abazaların günlük yaşamlarını ve kimliklerini nasıl ifade ettiklerini ilginç ve sıradan kişiler üzerinden yansıtarak filme çekmek istediklerini söyledi.
