Apazhe M. ve K’wek’we Zh, ‘‘Adige-Wiris Psalhalhe’’ (Adıgece-Rusça Sözlük), Nalçik: Elbrus Yayınları, 2008. Kabardey Lehçesi, Yaklaşık 27.000 kelime. Adige Onomastiki (K’we’we) ve Adigece Sözlükler (Apazhe) tarihinin bölümleri vardır. ABM Kardanov’un 1957 yılındaki çalışmasının genişletilmiş baskısıdır.
Bagov PM, ‘‘Etimologiya Nekotorikh Slov (Bazı kelimelerin Etimolojisi ‘‘Kabardey-Balkar Bilim ve Araştırma Enstitüsü’’ (Uchenie zapiski KBNII), Nalçik, Filoloji Serisi, sayı:20,1964
Bálint, G. ‘‘Dictionarium kabardino (Hungarium) Latinum’’ (Kabardeyce-Macarca-Latince Sözlük), Klausenburg, 1904. (foto1)
Bálint, G. ‘‘Dictionarium kabardino (Hungarium) Latinum’’ (Kabardeyce-Macarca-Latince Sözlük), Klausenburg, 1904. (foto1)
Emouzov, AG, ‘Nekotorie anglo-Kabardey-Russkie frazeologicheskie paralelli (İngilizce-Kabardeyce-Rusça Bazı frazelojik paralellikler) Kabardey-Balkar Bilim ve Araştırma Enstitüsü Bilimsel İşlemlerde (Uchenie zapiski KBNII), Nalçik, Filoloji Serisi, sayı:20, 1964.
Paris, C. ‘Bedi Karthlisa Conte populaire tr dialecte besney (Tcherkesse oryantal) (suite), (Besleney Lehçesi-Fransızca sözlük), Paris, 1976, s.255-309. Yaklaşık 900 kelimeyi kapsar.
Khuravon, BL, Russko-Kabardinski slovar (Rusça-Kabardeyce Sözlük), Moskova, SSCB, 1927 Halkları Merkez Kitap Yayınevi
Heqwn, B. Yu, Adige Qech’ighets’exer (Adıge Florası), Nalçik, Elbrus Yayınları 1992, ikinci Baskı, ilk baskısı: Qech’ighets’exem ya Psalhalhe (Adıge Flora Sözlüğü) Çerkessk, 1975. Yaklaşık 1.000 kayıt, ikinci baskı: yaklaşık 1.500 kayıt içerir.
Okhtov, AD, ‘‘Russko-Cherkesski Slovar’’ (Rusça-Adigece Sözlük), Stavropol, 1949.
Nartokov, MG, ‘‘Russko-Kabardey-cherkesski slovar’’ (Rusça-Kabardeyce-Adigece Sözlük), Nalçik: Kabardey-Balkar Kitap Yayınları, 1963. 86 sayfa, (altıncı sınıflar için)
Sigwn, HH, X’wnegw, NH ve Qwschhe, FM, ‘‘Çerkesce-Arapça Sözlük, Amman, 1988. (155 pages; about 3,000 words) 155 sayfa, yaklaşık 3.000 kelime
Nogmov, Sh, B., ‘‘Kabardino-Russki Slovar Chernovie matetiali’’ (Filoloji İşlemler Kabardey-Rusça Sözlük) (taslak malzemeler), sayı:1, Nalçik, 1956.
Wiris, H. Sch.. ve Zex’wex’w, LH, Adigebze Orfografiycheiske Psalhalhe (Adigece imla Sözlüğü), Nalçik, Elbrus Yayınları, 1982. 1134 sayfa, 90.000 kayıt.
Jaimoukha (Zhemix’we), AM, Kabardeyce-İngilizce Sözlük, Amman, Sanhalay Basımevi, 1997.
Sigwn, HH. Kabardey-Çerkes Dili Ters Sözlük, 1980. Amman
Sigwn, HH ve Tolhesten, H, Kabardeyce Zıt Sözlük, Amman, 1988.
Bagov PM, ‘’Adıgebze Psalhalhe Slovar Kabardey-Cherkesskogo Yazika (Kabardey-Çerkes Dili Sözlüğü), Moskova, Digora Yayınları, 1999 (Yaklaşık 852 sayfa ve 31.000 kelime.
(Devam edecek)
1) Orijinal Çalışma Circassian Lexicography adıyla Sn. Amjad Jaimouka tarafından yapılmış olup, Türkçeye tam olarak çevirisi ÇERKES sözlükleri olarak yapılabilmektedir. Ancak Çerkes tanımı dilimize ait bir tanımlama olmadığından ‘‘Adıge’’ kelimesini kullandım. Bu çalışma içeriği ilerleyen zamanlarda daha genişleyeceğinden Kuzey Kafkasya’daki tüm halklarla ilgili doneleri de kapayacaktır. Bu nedenle çalışmanın başlığı AdIge ve Kafkasya Bibliyografisi olmuştur. Bu çalışma ise sadece Adıgeler için yapılmıştır.
2) Daha önceden yayınladığımız KAFKASYA TOPONOMİSİ, uzun soluklu ve konusunun uzmanı, meraklılarının yapması gereken bir çalışmadır. Vermiş olduğum mecburi kısa ara vesilesiyle ilgili çalışmayı affınıza sığınarak bitirmek zorundayım.
Çeviri konusunda izin veren Sn. Amjad Jaimoukha büyüğüme teşekkür ederim.
Birlikteysek güçlüyüz.
Sayı: 2011 12
